dinsdag 16 april 2024

Totaal Driedimensionaal (T3D) beproeft en realiseert innovatieve, schaalbare en efficiënte oplossingen en standaarden voor het volledig 3D inwinnen, registreren en gebruiken van objectinformatie. Op basis daarvan draagt T3D bij aan de nadere uitwerking van het gemeentelijke perspectief op de doorontwikkeling van de huidige geo-basisregistraties en de realisatie van de Samenhangende objectenregistratie (SOR) op basis van het federatief datastelsel.

Doel

Totaal Driedimensionaal creëert een doorbraak op het gebied van inwinnen, registreren en gebruiken van driedimensionale (3D) objectinformatie, door al beschikbare 3D informatie op te nemen in overheidsregistraties. Deze informatie wordt vervolgens gebruikt voor de taken en (maatschappelijke) uitdagingen waar we als overheid voor staan. Gemeenten hebben hierbij een bijzonder belang als belangrijke bronhouder van verschillende geo-basisregistraties (zoals BAG en BGT) en gebruik hiervan voor verschillende taken en opgaven (zoals de energietransitie, klimaatadaptatie, omgevingswet en mobiliteit).

Samenwerkingspartners

Opdrachtgever(s): VNG met gemeenten Den Haag, Rotterdam en Amsterdam

Beschrijving

Totaal Driedimensionaal is in 2020 gestart als een innovatieprogramma met financiering uit de investeringspost Digitale overheid (onderdeel van de Data Agenda Overheid). De resultaten van het programma zijn medio 2023 opgeleverd. Vanaf dat moment is Totaal Driedimensionaal als een samenwerking van de gemeenten Rotterdam, Amsterdam, Den Haag en de VNG voortgezet.

In deze samenwerking werkt de VNG samen met de genoemde gemeenten aan werkbare en landelijk opschaalbare methoden voor het inwinnen, registreren en gebruiken van 3D geo-informatie in landelijk verband. Belangrijke randvoorwaarde voor het programma is dat de voorgestelde oplossingen een bijdrage leveren aan oplossingen voor de problemen en uitdagingen die gemeenten ervaren in de rol van bronhouder en gebruiker van geo-basisregistraties. Belangrijk uitgangspunt is automatisering en eenmalige inwinning en registratie. De voorgestelde oplossingen voldoen aan de informatiekundige principes van de Common Ground architectuur visie en het Gemma Gegevenslandschap.

Praktijkvoorbeelden

Website voor toegang tot lokale 3D data van gemeenten

Binnen T3D is geëxperimenteerd met het gebruik van de internationale standaard 3D Tiles voor het publiceren van 3D data uit lokale bronnen. Op basis van de resultaten en inzichten uit het programma is in 2023 in samenwerking met het Kadaster gebouwd aan een webomgeving voor het publiceren van lokale 3D data. 3D data van de gemeenten Rotterdam, Amsterdam en Den Haag zijn hier beschikbaar. Daarnaast bevat de website  een uitgebreide instructie en handreikingen voor andere gemeenten. Met behulp daarvan kunnen andere gemeenten lokaal ingewonnen en beheerde 3D data over gebouwen en terreinen publiceren. Gemeenten geven hiermee invulling aan de rol van bronhouder van lokale geodata binnen een federatief datastelsel. Meer informatie is te vinden op: 3DTilesnederland.nl.

Landelijke richtlijnen voor het uitwisselen van 3D BIM modellen

Een programmaresultaat is inzicht in de noodzakelijke en gewenste aanvullende afspraken over het aanleveren van Bouwinformatiemodellen (BIM) door initiatiefnemers (burgers, aannemers, architecten en projectontwikkelaars) in het vergunningverleningsproces. Aangetoond is dat dit de inwinning van 3D objectgegevens voor registraties verregaand kan worden geautomatiseerd en vereenvoudigd met ‘tooling’ en algoritmes voor de ondersteuning van een geautomatiseerde uitwisseling van informatie in de bouwketen. 

In het najaar 2023 zijn deze afspraken in samenwerking met het programma Digitalisering Gebouwde Omgeving (DigiGO) en als onderdeel van het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO) verder uitgewerkt in verbeterde landelijke richtlijnen voor het uitwisselen van BIM modellen. Een zogenaamde Informatieleveringsafspraak (ILS) en een validatieservice (IDS). Meer informatie is te vinden op het landelijke afsprakenstelsel van het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving.

Meedoen

Gemeenten die actief mee willen denken en doen binnen het programma kunnen deelnemen in een gemeentelijke klankbordgroep. Alle resultaten van het programma (tooling, richtlijnen en onderzoeksrapportages) zijn verzameld in een T3D toolkit, die kan worden benaderd via een open kennisportaal

De Kennisbank van het gemeentelijk Geoberaad fungeert als forum voor discussies over het onderwerp 3D Geo-informatie in algemene zin en Totaal Driedimensionaal in het bijzonder.

Contact

Voor meer informatie en vragen kunt u mailen naar gerlof.dehaan@vng.nl.

Meer informatie