Op 4 en 5 april was de aftrap van het Leertraject DSO professional Omgevingswet. Tweeënvijftig collega’s vanuit provincies, waterschappen, gemeenten en omgevingsdiensten worden de aankomende 14 maanden opgeleid tot planketenregisseur, regelanalist, VTH-ketenregisseur en DSO-ketenregisseur. Een gesprek met twee kersverse deelnemers, respectievelijk de jongste en de oudste van de groep: Zoall Yosefie, Regelanalist bij de gemeente Dronten, en Erik den Ouden, Regelbeheerder en Regisseur omgevingsplan bij de gemeente Emmen.
Voorzien in behoefte
Zowel Yosefie als Den Ouden bekleden relatief nieuwe functies, respectievelijke vierenhalve maand en één jaar. Zich aansluiten bij het leertraject was voor beiden een logische vervolgstap. Yosefie: “Sinds 1 januari ben ik Regelanalist. In een gesprek met mijn programmamanager implementatie Omgevingswet over relevante training en opleiding, kwam al snel dit leertraject voorbij. Een mooie manier om mijn kennis en netwerk uit te breiden, het sloot precies aan bij mijn behoeften. Zeker het laatste blok, waarin ik dieper in kan gaan op mijn specialisatie.” Den Ouden herkent dit: “Ik ben nu sinds een jaar ambtenaar, voorheen was ik functioneel beheerder in een ziekenhuisomgeving. En de functie was niet alleen voor mij nieuw, ook voor de gemeente. Er bestond geen opleiding voor en informatie rondom het DSO en de Omgevingswet bleek vrij fragmentarisch beschikbaar. Veel collega’s hadden de betreffende informatie op hun eigen terrein op orde, maar ik zocht voor mijn vakgebied een totaaloverzicht. Dit leertraject voorziet daarin, dus toen het naar voren kwam, heb ik me direct aangemeld.”
Inhoud en techniek
Het leertraject combineert kennissessies over de Omgevingswet en DSO met het werken in de praktijk. Het bestaat uit drie blokken: start en basis, praktijk en doen en als laatste specialisatie op één of meerdere werkvelden. Naast feitelijke kennis wordt er ook aandacht besteed aan netwerken, integraal en planmatig werken en effectief communiceren. Yosefie: “Ik kijk enerzijds uit naar inhoudelijke verdieping. Over de verhouding tussen de verschillende wet- en regelgevingen en de proces van de totstandkoming van een omgevingsplan, waar ik het onderdeel toepasbare regels hierin beter wil leren beheersen. Anderzijds vind ik het technische aspect interessant: hoe hangen alle systemen onderling samen en welke kennis en kunde zijn van belang om hier goed mee om te gaan?”
Ik kijk enerzijds uit naar inhoudelijke verdieping, anderzijds vind ik het technische aspect interessant: hoe hangen alle systemen onderling samen en welke kennis en kunde zijn van belang om hier goed mee om te gaan?
Den Ouden vult aan: “Onder de Omgevingswet moeten we regels zichtbaar maken in het omgevingsloket. Dit werkt alleen goed als alles op de juiste manier is aangesloten. Ik hoop dan ook meer inzicht te krijgen hoe het omgevingsplan, de visie, het programma, de VTH-processen en de toepasbare regels samenhangen. En kennis te vergaren waarvan ik nu nog niet weet dat ik die mis. Ook met het oog op de toekomst, zodat ik alle informatie ooit zo goed mogelijk over kan dragen aan opvolgers.”
De Omgevingswet in de praktijk
Beiden hebben het ‘geluk’ niet gehinderd te worden door oude gewoontes en kennis. Ze hebben zich vanaf de start van hun functie kunnen concentreren op de nieuwe situatie, het werken onder de Omgevingswet. Den Ouden: “Oude bestemmingsplannen zie ik wel, maar ik zit niet met de ‘ballast’ van vroegere werkwijzen. Dit in tegenstelling tot mijn collega’s die ik er regelmatig op moet wijzen om de nieuwe software te gebruiken. Ze neigen nu nog vaak naar een houtje-touwtje oplossing.”
Beide gemeentes merken ook het belang van samenwerken. Dronten heeft daar een oplossing voor in de vorm van het team Triage Leefomgeving, dat vorig jaar mei in het leven is geroepen. Yosefie: “Hier komen alle (aan)vragen en meldingen vanuit het fysieke domein binnen. Eén ingang waar alles binnenkomt en verder verdeeld wordt bij de juiste vakspecialist in de organisatie. Dit werkt heel goed. Intern overleggen we er ook beter door; we weten elkaar meer te vinden. Daarnaast krijgen veranderende functies en rollen steeds meer vorm. Waarbij het de vraag is of welke nieuwe rollen we bij bestaande functies neerleggen of dat we er compleet nieuwe functies van maken.”
Den Ouden laat zich graag door de werkwijze van Dronten inspireren: “Initiatieven komen bij ons op dit moment nog overal vandaan, en op diverse plekken, binnen. Onze vergunningverleners en plannersjuristen moeten meer samenwerken, we moeten echt af van de oude lijnen. Dus mensen bij elkaar zetten, gericht op het mogelijk maken van de activiteit in plaats van denken vanuit de functie. Prettig om in dit leertraject kunnen ook echt van andere gemeenten te kunnen leren.” Er blijkt binnen gemeentes ook veel behoeften aan ‘allrounders’, collega’s die met totaaloverzicht en weten hoe alle processen samenhangen. Den Ouden merkt dit ook in zijn netwerk: “Regelbeheerders zijn opvallend in trek: ik word veel geheadhunt.”
Waardevolle integraliteit
Daarnaast blijkt het ook waardevol om samen met waterschappen, omgevingsdiensten en provincies in een groep te zitten. Iets waar den Ouden al langer ervaring mee heeft. De gemeente Emmen heeft het Omgevingsplatform Drenthe opgericht, waarin twaalf gemeenten, waterschappen, de provincie en de omgevingsdiensten regelmatig overleg hebben. “Onze ketenpartners weten elkaar dus al goed te vinden. Neemt niet weg dat dit leertraject het belang daarvan weer extra onderstreept.” Yosefie is het hiermee eens: “We hebben er nu drie dagen op zitten: twee introductiedagen en één lesdag. Ik ervaar het nu al als leerzaam om al die verschillende invalshoeken mee te krijgen. Als bijvoorbeeld een omgevingsdienst ergens inhoudelijk op ingaat, dan ga ik meteen bij mezelf na hoe zoiets in onze gemeente zit. Zaken waar ik anders wellicht niet 123 aan had gedacht.”
Er heerst een sfeer van avontuur in plaats van ‘het zoveelste moetje van de baas’, iedereen is echt intrinsiek gemotiveerd
Hoe het leertraject zich verder ontvouwt, zal de toekomst uitwijzen. Maar de aftrap belooft veel goeds, aldus beide deelnemers. Yosefie: “Compliment naar de organisatie, het was allemaal supergoed geregeld. Zowel inhoudelijk, met interessante modules en sprekers vanuit de VNG en de provincie, als qua communicatie naar ons toe. Erg fijn ook dat er een aparte community is met alle deelnemers.” Er heerst een collectief pioniersgevoel dat veel energie geeft.” Den Ouden: “Er hing een sfeer van avontuur in plaats van ‘het zoveelste moetje van de baas’, iedereen is echt intrinsiek gemotiveerd.” Yosefie vult aan: “Die twee introductiedagen boden ons echt tijd om elkaar te leren kennen. Ik zou dit traject ook zeker aanraden. Een mooie kans om in relatief korte tijd veel te leren. Er zijn goede docenten mét praktijkervaring waardoor ze weten waar ze over praten en je bouwt een waardevolle gemeenschap op, elkaar opzoeken is heel laagdrempelig.” Hier is Den Ouden het volmondig mee eens: “Er is echt behoefte. Er waren wel 80 tot 90 aanmeldingen voor dit traject. Er gaat dan ook een tweede groep starten. Dus ja, als je de kans nog krijgt om deel te nemen, zeker doen!”