Uitgezaaide kanker maakt voortijdig een einde aan zijn tijd als belangenbehartiger. 'De uitbreiding van artikel 1 van de Grondwet met de discriminatiegronden seksuele gerichtheid en handicap is wel een hoogtepunt geweest. En de ontmoeting met Nelson Mandela tijdens de uitreiking van de Four Freedom Awards in Middelburg in 2002, natuurlijk.' Mandela gaf Jan mee: 'Your struggle is our struggle'. 'Dat ben ik nooit vergeten'.

Leefwereld houdt zich niet aan hokjes en diagnoses

'We vergeten vaak dat de leefwereld zich niet aan hokjes en diagnoses houdt. Je hebt ook mensen van kleur of een andere seksuele gerichtheid die een beperking hebben.' Jan heeft niets met dat denken in diagnoses. 'Ik heb kanker, maar ik ben nog steeds Jan. En dat blijf ik ook. Ik vind het alleen jammer dat ik niet wat langer door mag. Want ik kan je verzekeren, jullie hadden nog wat langer last van me gehad', grapt hij.

Het werk gaat hij missen. Zijn gezin ook. 'Let wel, zonder de steun van mijn gezin had ik mijn werk niet zo kunnen doen”, benadrukt Jan. Echter, hij is blij met de kans om nog een laatste boodschap aan de VNG en gemeenten mee te kunnen geven.

Jan heeft plezierig samengewerkt met de VNG en met gemeenten. 'Zonder tegenmacht geen belangenbehartiging. Het debat mag scherp op de inhoud zijn, maar zorg ervoor dat je na afloop met elkaar een kop koffie of een borrel kunt drinken'.

Gemeenteambtenaren en ervaringsdeskundigen in gesprek

Een van zijn laatste klussen was het begeleiden van een aantal inspiratiebijeenkomsten voor gemeenten. 'Daar heb ik echt van genoten. Gemeenteambtenaren en ervaringsdeskundigen in gesprek over hoe je samen de gemeente inclusiever kunt maken.'

Jan hoopt dat de landelijke financiering terugkomt die er vroeger was om lokale platforms te ondersteunen. 'Dat helpt ervaringsdeskundigen zich te organiseren. Zo kunnen zij uiteindelijk gemeenten beter adviseren.' Die advisering is een belangrijke voorwaarde in de uitvoering van VN-verdrag Handicap: niets over ons, zonder ons.

Leven als activist

Jan kijkt terug op een leven als activist dat al vroeg begon. 'Passend bij de jaren 70 en het vrijheidsdenken dat ik van mijn ouders had meegekregen', zegt hij. Jan zat op een speciale school voor kinderen met een lichamelijke beperking.

Uiteindelijk leerde hij in Nijmegen ook jongeren zonder beperking kennen. Het was de tijd dat het cultureel centrum De Lindenberg in Nijmegen werd gebouwd. Op de vraag aan de Maartenskliniek of dit nieuwe cultureel centrum ook voor mensen met beperking geschikt zou moeten zijn, antwoordde een van de artsen: 'Dat hoeft niet, want gehandicapte jongeren doen niet aan cultuur.'

Jan en zijn vrienden waren het daar niet mee eens. Een demonstratie van 200 jongeren met en zonder beperking bij de opening van de Lindenberg zorgde voor veel aandacht. Het resultaat was dat de 14-jarige Jan plaatsnam in de bouwcommissie. 'Ik was 14 jaar en wilde in 5 jaar de wereld veranderen. Uiteindelijk bleek dat toch meer tijd te kosten', zegt Jan lachend.

Jan kreeg landelijke bekendheid als marsleider van de eerste rolstoeldeelnemers aan de Nijmeegse Vierdaagse. Die bekendheid leidde tot de overstap naar belangenbehartiging op landelijk niveau. Hij werd de nieuwe voorzitter van de Centrale Gehandicaptenraad (voorloper van Iederin).

Bij elk beleidsstuk een gehandicapteneffectrapportage

Jan wil de VNG, gemeenten en andere beleidsmakers meegeven: 'Doe bij elk beleidsstuk een gehandicapteneffectrapportage. Wat betekent dit plan voor mensen met een beperking? Stilstaan bij deze vraag maakt echt inclusief beleid.'

Tot slot pleit Jan voor ratificatie van het facultatief protocol van het VN-verdrag Handicap. 'Dat maakt de weg vrij voor goede wetgeving in Nederland om de maatschappij toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Als het in Amerika en in Afrika werkt om dergelijke wetgeving te hebben, waarom kan dat in Nederland dan niet?'

Jan kijkt terug op een mooie tijd als belangenbehartiger. Het werk is nog lang niet klaar, maar het is tijd om afscheid te nemen. Jan heeft zijn hoop gevestigd op de jongere generatie mensen met een beperking. Hij moedigt hen, maar eigenlijk iedereen met een beperking, aan de politiek in te gaan. 'Want daar kun je echt het verschil maken.'