Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen komt regelmatig voor.  Op die manier kunnen gemeenten het voor bepaalde groepen makkelijker maken om rond te komen.  In dit factsheet gaan we er dieper op in.

Invordering van gemeentelijke belastingen

De invordering is het innen van een belastingschuld. De belastingschuld ontstaat wanneer de gemeente een belastingaanslag oplegt. Deze belastingschuld verdwijnt doorgaans simpelweg door betaling van het verschuldigde bedrag. 

Er zijn echter nog 3 andere manieren waarop de belastingschuld tenietgaat, namelijk door:

  • kwijtschelding
  • verjaring
  • verrekening met andere belastingschulden.

Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen komt regelmatig voor. Verjaring en verrekening met andere belastingschulden zijn minder vaak aan de orde. Daarom besteedt deze factsheet met name aandacht aan het proces van kwijtschelding.

Waarom verlenen gemeenten kwijtschelding?

Kwijtschelding is voor veel gemeenten een belangrijk instrument in het bestrijden van armoede. Er kunnen voor de inwoners omstandigheden ontstaan waardoor het onmogelijk is om aan de verplichtingen tot betaling van de gemeentelijke belastingen te voldoen. Gemeenten kunnen bij het heffen van belastingen echter geen rekening houden met het inkomen, vermogen en de draagkracht van de belastingbetaler.

Als iemand geen vermogen en onvoldoende betalingscapaciteit heeft, kan een gemeente kwijtschelding verlenen. De belastingaanslag hoeft dan niet of maar gedeeltelijk betaald te worden. Door kwijtschelding te verlenen, kan een gemeente het voor bepaalde groepen dus makkelijker maken om rond te komen. 

Hoe werkt de gemeentelijke kwijtschelding?

De mogelijkheid voor gemeenten om kwijtschelding van belastingen te verlenen, is geregeld in de Gemeentewet. Daarnaast geldt voor gemeenten de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. Hoofdregel is dat gemeenten het kwijtscheldingsregels van de rijksoverheid volgen. Als de gemeenteraad met betrekking tot een belasting niets regelt dan gelden voor die belasting automatisch de rijksregels. 

De gemeenteraad kan op een aantal punten van de rijksregels afwijken. De gemeenteraad kan bijvoorbeeld bepalen dat geen of slechts gedeeltelijk kwijtschelding wordt verleend. Ook kan de gemeente uitgaan van hogere kosten van bestaan dan de rijksregels voorschrijven, namelijk 100% in plaats van 90%. Verder kan de gemeenteraad bepalen dat kleine zelfstandigen in aanmerking komen voor kwijtschelding van hun privé-belastingschulden. 

Wie komen er in aanmerking voor kwijtschelding?

Iemand die niet in staat is anders dan met buitengewoon bezwaar een belastingaanslag te betalen, kan in aanmerking komen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. Bij het verlenen van kwijtschelding wordt rekening gehouden met het vermogen en met de betalingscapaciteit die iemand heeft. 

Kleine zelfstandigen kunnen ook in aanmerking komen voor kwijtschelding van hun privé-belastingschulden. Voorwaarde is dat de gemeenteraad de kwijtschelding voor deze groep heeft opengesteld. 

Geautomatiseerde kwijtscheldingstoets

Veel gemeenten maken gebruik van de mogelijkheid om geautomatiseerd laten toetsen of iemand voor kwijtschelding in aanmerking komt. Bij de geautomatiseerde toets worden de gegevens van de gemeentelijke belastingdienst vergeleken met die van het UWV, de Belastingdienst en de RDW. Op basis van de gegevensuitwisseling kan worden ingeschat of er belemmeringen zijn voor het toekennen van kwijtschelding. Wanneer kwijtschelding met de geautomatiseerde toets is afgewezen, is er de mogelijkheid om alsnog een individuele aanvraag in te dienen.

Geen kwijtschelding, maar betalingsregeling?

Het kan zijn dat mensen tijdelijk krap bij kas zitten, maar niet in aanmerking komen voor kwijtschelding op basis van het bestaande beleid. In een dergelijk geval behoort het ook tot de mogelijkheden om een betalingsregeling met de gemeente af te spreken. 
Meer weten?

Meer informatie

Via onderstaande links vindt u meer over het invorderings- en kwijtscheldingsbeleid van de gemeente en de mogelijkheden die hierbij horen.