Vanuit het Programma Aanpak Stikstof (PAS) werkte Nederland aan maatregelen om de uitstoot van stikstof te verminderen. De Raad van State (RvS) heeft op 29 mei jl. geoordeeld dat het PAS onvoldoende is onderbouwd om vergunningen voor nieuwe (of bestaande) activiteiten die stikstof uitstoten te beoordelen. Dit betekent dat ‘toestemming vooruitlopend op toekomstige positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden, in strijd is met Europese natuurwetgeving. De uitspraak betekent voor gemeenten specifiek dat (bouw)projecten door heel Nederland op losse schroeven komen te staan.

De uitspraak heeft bij gemeenten geleid tot vragen welke impact de uitspraak heeft op gemeentelijke projecten. De VNG heeft op basis daarvan en gesteund door een motie hierover (aangenomen tijdens de ALV op 5 juni) een plek ingenomen aan de landelijke gesprekstafel met de ministeries van LNV, IenW, BZK, EZK, Defensie, het IPO en de UvW. Op landelijk niveau onderzoeken deze partijen de gevolgen van de uitspraak voor de vergunningverlening van bestaande en nieuwe projecten en zoeken ze naar een oplossing hiervoor. Wij trekken als VNG zoveel als mogelijk samen op met de medeoverheden. Er wordt gewerkt aan maatregelen op korte, middellange en lange termijn. Daarnaast wordt een adviescollege stikstofproblematiek ingesteld die zich gaat buigen over oplossingen voor korte en langere termijn.

Ook heeft de VNG op donderdag 11 juli jl. een enquête verstuurd aan gemeenten om te inventariseren of en zo ja, welke impact de uitspraak heeft op gemeentelijke projecten en om de informatiebehoefte in kaart te brengen. De uitkomst daarvan neemt de VNG mee in de gesprekken aan de landelijke tafels en in een plan van aanpak. Daarvan is op 4 juli jl. in de commissie RWM afgesproken dat deze voor september gereed is. Tevens ontvangt u een vragenformulier vanuit de provincies waarbij meer inhoudelijk wordt ingegaan op de gevolgen van de uitspraak op uw projecten. Het doel van de uitvraag is om een zo’n goed mogelijke landelijke inschatting te geven van het aantal projecten dat mogelijk geraakt wordt. De VNG onderschrijft het belang van deze informatie en hoopt dat u ook hieraan uw medewerking wilt verlenen. Bovendien wordt er een bestuurlijk netwerk opgestart. Provinciale VNG-afdelingen ontvangen deze zomer een uitvraag met het verzoek één bestuurder af te vaardigen.

Tot slot zijn, gezien de complexe situatie, knelpunten niet altijd eenvoudig op te lossen en kan op korte termijn geen toestemmingsverlening worden mogelijk gemaakt. Daarvoor zijn onder andere eerst de aanpassing van de Aerius Calculator en het ontwikkelen van een beleidslijn noodzakelijk.