17 december 2014
De Europese Commissie presenteerde gisteren haar plannen voor 2015. Een voorstel voor aanscherping van nationale emissiereductie-verbintenissen (eind 2013 gepresenteerd) is daarbij helaas van de agenda gehaald.
Hierdoor is op Europees niveau voorlopig geen extra stimulans om ;grensoverschrijdende vervuiling aan de bron aan te pakken.
Daarmee blijft ook de steun aan decentrale overheden om de doelen uit de richtlijn luchtkwaliteit te halen uit.
Nieuw voorstel
De Commissie stelt voor het voorstel te vervangen door een nieuw voorstel, dat onderdeel zou moeten uitmaken van het Klimaat- en energiepakket 2030. Wat dat precies zal inhouden, is nog niet bekend.
Noodzaak bronbeleid
De VNG en het IPO hebben in nationaal en Europees verband steeds aangedrongen op een strenger emissiebeleid. Nederlandse gemeenten en provincies nemen al veel maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Maar als het Europees bronbeleid tekortschiet en de grensoverschrijdende luchtvervuiling dus onvoldoende wordt aangepakt, kunnen decentrale overheden niet zonder meer aansprakelijk worden gehouden voor het niet behalen van de doelen.
Voortijdige sterfte
Luchtverontreiniging is in Europa de belangrijkste milieugerelateerde oorzaak van voortijdige sterfte (met 10x meer vroegtijdige overlijdens dan verkeersongevallen). Nederlandse gemeenten en provincies zijn mede verantwoordelijk voor de implementatie van de Europese Richtlijn Luchtkwaliteit. In een aantal gemeenten en provincies liggen hardnekkige knelpunten.
Minder en betere regelgeving
Probleem is dat het Europees bronbeleid (emissiebeleid) minder ambitieus is, dan doelen uit de Richtlijn Luchtkwaliteit (immissiebeleid). Een immissiebeleid met EU- grenswaarden is niet mogelijk zonder een effectief emissiebeleid met EU-bronmaatregelen. Het ambitieniveau van de verschillende richtlijnen moet zorgvuldig op elkaar worden afgestemd.
Inzet VNG en IPO
De VNG en het IPO blijven zich inzetten om het EU-luchtkwaliteitbeleid op de agenda te houden. We staan daarin niet alleen. Dezelfde roep klinkt ook vanuit andere regionale en lokale overheden in Europa, vanuit diverse EU-lidstaten en maatschappelijke instituties.