Volledige vraag
Een bijstandsontvanger bezit sedert tien jaar vermogen in het buitenland, in de vorm van een woning. Tien jaar lang heeft de bijstandsontvanger dit vermogen verzwegen. De bijstandsontvanger heeft de afgelopen tien jaar in totaal € 24.000,- aan bijstand ontvangen. Hij ontving nml. per maand € 200,- aanvullende bijstand.

Vast staat dat de bijstandsontvanger de inlichtingenplicht geschonden heeft, door zijn vermogen in het buitenland te verzwijgen. Echter: het fraudebedrag is minder dan € 50.000,-. Er dient dus een boete opgelegd te worden. Moet de boete nu over de laatste 5 jaar opgelegd worden of over de gehele periode. De Awb spreek nml. van een vervallen termijn van 5 jaar. (art. 5.4.2.6 Awb) 

Antwoord
De eerste vraag is vanaf wanneer de schending van de inlichtingenplicht speelt. Er zijn drie mogelijkheden:

• De fraude speelt geheel vóór 01-01-2013
  In dat geval is het maatregelregime nog aan de orde.
• De fraude speelt geheel na 01-01-2013
  In dat geval is het boeteregime aan de orde.
• De fraude speelt deels vóór en deels ná 01-01-2013
  In dat geval komt het overgangsrecht in beeld. Op grond van dat overgangsrecht is het nieuwe (boete)regime van toepassing als de fraude begonnen is vóór 2013 en tenminste 30 dagen in 2013 doorloopt. Ofwel, is het vermogen ontdekt op of voor 30 januari (hetzij door mededeling van de klant, hetzij door onderzoek door de gemeente) dan is over de gehele periode het oude maatregelen)regime van toepassing. Is het na die periode boven water gekomen (hetzij door mededeling van de klant, hetzij door onderzoek door de gemeente) dan is het nieuwe regime van toepassing waarbij de boete over de periode vóór 2013 wordt gematigd.

Vervaltermijn
De vervaltermijn is opgenomen in artikel 5:45 eerste en tweede lid van de Awb. Als sprake is van een benadelingsbedrag van meer dan € 340,- dan is de vervaltermijn vijf jaar nadat de overtreding is begaan. Dat betekent dat je geen boete meer kunt opleggen over overtredingen die meer dan vijf jaar geleden zijn. Ook niet als je dit pas na vijf jaar ontdekt. Kom je er dus na precies tien jaar achter dat de fraude al tien jaar speelt, dan kun je enkel over de afgelopen vijf jaar een boete opleggen.