Aan de keukentafel bij een boer in de Peel, vlak voor een zaaltje boze inwoners in Noordoost-Groningen of op bezoek bij een bijstandsgezin in Tilburg. Tijdens het VNG Jaarcongres vertelden 3 wethouders hoe zij bij grote maatschappelijke opgaven omgaan met vertrouwen van inwoners.
‘Vertrouwen is het cement van onze samenleving. Dus investeer in de relatie met de inwoners’, zegt de Tilburgse wethouder Esmah Lahlah. ‘Vertrouwen komt van twee kanten. Laat ook zien dat je als gemeente vertrouwen hebt in de inwoners.’ Als voorbeeld noemt ze het experiment in Tilburg waarbij bijstandsgezinnen per maand 150 euro erbij krijgen om vrij te besteden.
Goede dossierkennis en duidelijke taal
‘Je moet ervoor zorgen dat je de inwoners begrijpt, maar zorg er ook voor dat ze jou begrijpen. Dat kan alleen met goede dossierkennis en duidelijke taal’, zegt Annalies Usmany-Dallinga, wethouder van de gemeente Eemsdelta. De inwoners van haar gemeente hebben nauwelijks nog vertrouwen in de overheid door de langzame afhandeling van de gevolgen van de aardbevingen.
‘Mensen mogen boos zijn op mij’
Usmany-Dallinga vertelt dat de aardbeving niet alleen de huizen, maar ook de gemeenten heeft verscheurd. Er heerst woede, stress en verdriet. ‘Als ik inwoners spreek, zeg ik dat heel eerlijk ga zijn. Ik vertel wat ik kan doen, maar zeg ook duidelijk wat ik niet kan. Mensen mogen ook boos zijn op mij. Ik krijg te horen dat ze niet blij zijn met mijn boodschap, maar wel mijn eerlijkheid waarderen.’ De wethouder merkt dat er net iets meer vertrouwen is in de gemeente dan in het rijk. ‘Mensen hebben toch een anker nodig.’
Intensief contact met boeren
Marinus Biemans, wethouder in de gemeente Deurne, heeft veel contact met de boeren in zijn gemeente over het stikstofdossier. Dit is ook een groep die zich niet gezien voelt. Hij noemt het contact intensief. ‘Ik sta klaar om ze te helpen, maar ik ben ook duidelijk wat wel of niet kan.’ Een moeilijke boodschap, want hij ziet hoe angstig ze zijn over de toekomst.
Faciliterende rol gemeenten bij stikstoftraject
Later in het programma is Johan Remkes aan het woord. Bekend met stikstoktraject zegt hij dat gemeenten een belangrijke facilitaire rol kunnen spelen. ‘Maar dan moet de rijksoverheid wel duidelijk zijn, zorgen voor kaders en financiële instrumenten’, zegt hij. Hij is niet te spreken over het ‘geneuzel’ in Den Haag. ‘In de tussentijd kunnen gemeenten niets anders doen dan laten zien wat wel mogelijk is’.