dinsdag 5 april 2022

Met werken vanuit de Bedoeling maken gemeenten in de praktijk groot verschil in het leven van inwoners. Wat komt erbij kijken om het ook echt te gaan doen? Dat was het onderwerp van de derde sessie van het Leernetwerk Leiderschap en de Bedoeling op 24 maart.

Het bijna een feestje; de 30 deelnemers van 10 gemeenten treffen elkaar voor het eerst fysiek in Amersfoort. Ze wisselen ervaringen uit over het anders werken. Bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen is het bijvoorbeeld mogelijk om zonder ingewikkelde verantwoording budgetten vrij te maken. Vervolgens delen twee ervaringsdeskundigen hun inspirerende verhalen: kwartiermaker Bart Bakker van de Proeftuin Ruwaard en algemeen directeur Fred Dukel van de Haagse dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten. 

Proeftuin Ruwaard

In de wijk Ruwaard in Oss werken de gemeente, zorg- en welzijnsorganisaties, de woningcorporatie en de zorgverzekeraars op een nieuwe manier samen. De vraag van bewoners staat centraal. Ze werken met één wijkbudget voor Wmo en welzijn. Bakker begon met het beetpakken van tien casussen, alle aangedragen door inwoners. Het team dat aan de slag gaat denkt langs de lijn van drie vragen: wat wil een inwoner? Wat kan hij zelf? Wat is er nodig? Zo lukt het vaak om een slepende impasse te doorbreken. Dit vereist soms om af te wijken van een regel die de Bedoeling in de weg staat. Een jeugdige kreeg bijvoorbeeld een jaar lang leerlingenvervoer, al woonde deze volgens de afstandsnorm te dichtbij school. Z’n opa leerde hem in dat jaar fietsen op een door de gemeente betaalde tweedehands fiets. Een groot probleem in het gezin werd daarmee opgelost. 

Olievlek

De werkwijze waaierde vanuit de tien casussen uit als een olievlek. Professionals delen geregeld ervaringen en dilemma’s in lunch/leersessies. Knelpunten en niet goed werkende regels worden geagendeerd bij het management, en waar nodig bij de bestuurder. De aanpak verbetert het welbevinden van inwoners en bespaart maatschappelijke kosten, bleek uit afstudeeronderzoek van een student Bestuurskunde. De besparing in 32 casussen komt volgens berekening uit op € 132.000. 

De Haagse aanpak van veranderen

Bij de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten was een cultuur ontstaan waarbij het uitvoeren van regels leidend was geworden, medewerkers waren ‘onteigend’. Dukel stelde 8 pilotteams in met de opdracht een verbetertraject in te zetten en kritisch te kijken naar de eigen systeemwereld. Is het bij een beschikking de bedoeling een kloppende juridische brief te sturen, of te zorgen dat een inwoner het begrijpt? Een ander voorbeeld is dat 350 casussen van multiprobleemgezinnen opnieuw werden bekeken. Niet vanuit de regels, maar vanuit de Bedoeling. Het leverde net als in Ruwaard grote verbeteringen op voor inwoners.

Maatschappelijke meerwaarde

De andere manier van werken wint steeds meer terrein, ook omdat leidinggevenden erin worden opgeleid. Zij werken met 5R: richting geven, relatie, reflecteren, ruimte geven, en rekenschap geven. Dit levert maatschappelijke meerwaarde op, al is het lastig dat er soms in het ene domein moet worden geïnvesteerd, en dat de winst ergens anders neerslaat. 

Meer informatie