Ondernemers zijn zwaar getroffen door de coronapandemie en ervaren nu de gevolgen van de energiecrisis en de oorlog in de Oekraïne. Daarnaast stijgen de vaste lasten en neemt de bestaansonzekerheid toe. Tegelijkertijd liepen de corona steunmaatregelen per 1 april 2022 af en moeten ondernemers per 1 oktober 2022 starten met het afbetalen van belastingen waarvoor uitstel is verleend. Gemeenten voorzien als gevolg daarvan een grote toeloop van ondernemers na de zomer en maken zich zorgen of er voldoende beschikbare middelen zijn om deze toeloop goed te kunnen opvangen. 
De verkenning maakt inzichtelijk waar gemeenten tegenaan lopen en wat gemeenten en schuldhulpverleners verder helpt om ondernemers passend te ondersteunen. 

Wat hebben gemeenten nodig om ondernemers met financiële zorgen te helpen? 

• Gemeenten willen samen met het rijk werk maken van het wegnemen van de mismatch tussen de situatie van de ondernemer en de mogelijkheden in (sanerings)instrumenten. VNG heeft dit eerder aangegeven in haar gezamenlijke brief met VNO-NCW en MKB Nederland aan de Tweede Kamer; 
• Structurele middelen voor een investerings- en kennisimpuls in goede dienstverlening aan ondernemers met financiële zorgen. Uit zowel de VNG verkenning als het recente rapport van de Nationale ombudsman blijkt dat gemeenten een forse investering noodzakelijk achten om goede schuldhulpverlening en dienstverlening aan ondernemers te bieden en om een goed lokaal economisch klimaat in stand te houden. Structurele middelen zijn nodig, omdat trajecten voor ondernemers gemiddeld complexer, duurder en tijdsintensiever zijn dan trajecten voor niet-ondernemers, vanwege onder andere de combinatie tussen particuliere en zakelijke problematiek. De middelen zijn nodig voor capaciteit en slagkracht, het vergroten van de eigen expertise, het bieden van of vergroten van flankerende ondersteuning (coaching, advisering, boekhouding) en het verbreden van de toegang (samenwerking met ondernemersloketten). 
• Duidelijkheid in de uitvoering en ruimte voor maatwerk. De procedures en voorwaarden voor de inzet van saneringsinstrumenten of kredieten knellen waardoor ondernemers tussen wal en schip vallen. De meest genoemde belemmeringen bij schuldhulpverlening aan ondernemers zijn onder andere: 

1. Mismatch tussen de situatie en (voorwaarden voor) saneringsinstrumenten, 
2. ontbrekende boekhouding en financiële gegevens waardoor het voortraject (stabilisatiefase) stagneert of ondernemers uitvallen en 
3. het (te) laat bereiken van ondernemers als gevolg van onbekendheid of misvattingen over (voorwaarden voor) hulp van gemeenten.         

• Een strategische agenda voor het borgen van bestaanszekerheid, voor een langere periode dan 10 jaar met korte, middellange en lange termijn maatregelen, om te zorgen dat iedereen in Nederland kan rondkomen en perspectief heeft om mee te doen. Steeds meer ondernemers hebben zowel zakelijke als privé schulden. Het Rijk moet zorgen dat de basis op orde wordt gebracht met uitzicht op bestaanszekerheid voor iedereen. 

Regierol gemeenten bij financiële zorgen 

Gemeenten hebben een regierol bij de ondersteuning aan inwoners met schulden. Op 1 januari 2021 trad de wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening in werking. Deze wet verduidelijkt dat alle natuurlijke personen, waaronder zelfstandig ondernemers, recht hebben op schuldhulpverlening van de gemeente. De afgelopen jaren zijn ondernemers zwaar getroffen door de coronapandemie. Het is daarom ontzettend belangrijk dat ondernemers met financiële zorgen (zo vroeg mogelijk) passende ondersteuning krijgen én dat gemeenten in staat zijn, of worden gesteld, om passende hulp te bieden.  

Meer informatie

• Verkenning ondersteuning aan ondernemers met financiële zorgen
• Brief met VNO-NCW en MKB Nederland aan de Tweede Kamer;