Jason Bhugwandass presenteerde 12 maart zijn onderzoek ‘Eenzaam gesloten’. Jongeren zijn gevraagd naar hun ervaringen op de Zikos-afdelingen van de jeugdzorgaanbieders iHUB (locatie ‘t Anker, Harreveld) en Pactum (locatie Zetten). In het onderzoek zijn ernstige en zorgelijke signalen naar voren gebracht.
Lees het rapport 'Eenzaam gesloten' (pdf, 64 MB)
De VNG is hiervan geschrokken en bedankt de jongeren voor het delen van hun ervaring. Het vraagt veel moed van jongeren om hun verhaal en ervaringen te delen.
We lichten hieronder hoe de VNG de resultaten van dit rapport verder oppakt.
Ondersteuning voor jongeren
Onze eerste prioriteit ligt bij de jongeren zelf, omdat wij het belangrijk vinden dat jongeren passende zorg ontvangen. Direct na het bekend worden van deze signalen, heeft de VNG een opnamestop ingesteld.
Voor de komende periode heeft de VNG het ondersteuningsteam Zorg voor Jeugd (OZJ) gevraagd om jongeren, naaste betrokkenen en professionals te ondersteunen bij het organiseren van passend (alternatief) aanbod. Met deze inzet willen we ervoor zorgen dat de jongeren de ondersteuning krijgen die zij nodig hebben. Rondom deze ontstane situatie is het OZJ ook gevraagd om – op basis van de beelden van de hulpvragen– te onderzoeken welk aanbod in de toekomst gewenst is om eerder beter passende zorg te bieden. In dit proces zal het OZJ samenwerken met alle betrokken partijen.
Melding bij de IGJ
De ernst en omvang van de meldingen vragen om een zorgvuldig en onafhankelijk onderzoek. Om deze reden heeft de VNG na het eerste contact met Jason een melding gedaan bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), met het verzoek om deze meldingen op korte termijn te onderzoeken. De IGJ is daaropvolgend een onderzoek gestart op de betreffende ZIKOS-afdelingen. De eerste uitkomsten van dit onderzoek worden op korte termijn verwacht.
Lopende het onderzoek heeft de VNG – in afstemming met de IGJ en beide instellingen – afgesproken om geen nieuwe jongeren op de ZIKOS-afdeling te plaatsen. Dit onderzoek is wat ons betreft het startpunt voor de vervolgstappen rondom ZIKOS zodat betrokken jongeren passende hulp krijgen.
Transitie JeugdzorgPlus
Jongeren voor wie een plaatsing in de JeugdzorgPlus wordt overwogen, hebben vaak veel meegemaakt, met vaak een lange (en niet passende) hulpverleningsgeschiedenis. Sinds de publicatie van het onderzoek naar geweld in de Jeugdzorg (Commissie de Winter 2016) is de ambitie om alternatieven voor de JeugdzorgPlus te ontwikkelen, waarbij het gewone leven het uitgangspunt is.
Het onderzoek van Jason Bhugwandass bevestigt de noodzaak om te zoeken naar structurele oplossingen en het terugdringen van vrijheidsbenemende maatregelen. In de komende periode blijven wij ons samen met ervaringsdeskundige jongeren, professionals, aanbieders en het rijk inzetten om passende alternatieven voor de JeugdzorgPlus te ontwikkelen.
Wat is Zikos?
Zikos staat voor Zeer Intensieve Observatie en Stabilisatie en valt onder de landelijke inkoop Jeugdhulp. Namens het collectief van gemeenten is de VNG verantwoordelijk voor het maken van (contract)afspraken met de aanbieders die deze zorg bieden.
Zikos is een afdeling binnen de JeugdzorgPlus en is bedoeld voor jongeren in de leeftijd van 12 – 18 jaar, bij wie er sprake is van een acute psychiatrische crisis, complexe en/of ernstige gedragsproblemen met mogelijk suïcidaliteit. De huidige capaciteit bestaat uit 18 bedden.