De commissie Financiën kwam donderdag 6 februari bijeen. Ze besprak de volgende onderwerpen: het advies van de deskundigencommissie Hervormingsagenda Jeugd, het Overhedenoverleg en Bestuurlijk Overleg Financiële Verhoudingen (BOFv), de omzetting specifieke uitkeringen, en schatkistbankieren.
Advies deskundigencommissie hervormingsagenda Jeugd
In de commissie is een presentatie gedeeld over de conclusies en de gevolgen van het rapport. De commissie heeft uitgesproken dat ondanks de pijn die door gemeenten genomen moet worden in 2023 en 2024, het advies van kaft tot kaft overgenomen dient te worden. Dit staat los van de discussie over het ravijn.
Overhedenoverleg en BOFv
Het overhedenoverleg en het BOFv is een belangrijk moment voor gemeenten ten aanzien van de financiën. De commissie besprak 2 onderwerpen die ook tijdens het BOFv naar voren kwamen. Het ene gaat over het verkeerd ramen van het CPB en de financiële gevolgen daarvan. De commissie pleit daarbij voor nacalculatie in de Voorjaarsnota 2025 over 2024.
Het andere gaat over wat volgens de commissie een technische fout is die hersteld moet worden door de fondsbeheerders. Dit heeft te maken met een gewijzigde manier van het berekenen van de accrestranches. Naast problemen met uitnamen en toevoegingen in verband met taakwijzigingen veroorzaakt de nieuwe berekeningswijze in 2026 onterechte kortingen bij het inboeken van niet-taakgebonden mutaties.
Door de neveneffecten van de nieuwe berekeningswijze zijn de opschalingskorting en extra korting jeugdzorg niet volledig teruggedraaid. Met de nieuwe methode zijn deze kortingen via het accres geïndexeerd, maar bij het terugdraaien ervan is een deel van de indexatie niet teruggedraaid. Dit gaat naar schatting om een onbedoelde fout van structureel € 166 miljoen, waarvan de VNG vindt dat ie moet worden hersteld. Dit zal tijdens het BOFv duidelijk naar voren worden gebracht.
Omzetting specifieke uitkeringen
Met de commissie wordt gedeeld dat er ambtelijk gesprekken zijn geweest met de vakdepartementen en de fondsbeheerders over de om te zetten specifieke uitkeringen (spuks) en wat het ambtelijke advies daarin is. De lijst met spuks en het advies is gedeeld met de commissie en wordt nu aan het VNG-bestuur voorgelegd. Eind maart zal in de ministerraad een besluit worden genomen over de omzetting.
Schatkistbankieren
Het kabinet wil de regels voor het schatkistbankieren aanpassen. Het voorstel is om de rente te verlagen en het bodemtarief van 0% af te schaffen. De commissie geeft aan dit onwenselijk te vinden. Het is ook in strijd met eerder gemaakte afspraken over het schatkistbankieren. Onderdeel van de afspraak was dat gemeenten het rentepercentage zouden ontvangen waartegen het rijk zou moeten lenen op de markt. De doelstelling was immers dat het rijk minder hoeft te lenen. De commissie werpt ook de vraag op of het verplicht schatkistbankieren niet helemaal afgeschaft kan worden.