De VNG-commissie Raadsleden & Griffiers was op 20 maart digitaal bijeen. Besproken werden de actuele onderwerpen Overhedenoverleg en het financiële ravijn, en de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. Verder stonden op de agenda de Coalitie voor Lokale Journalistiek en de transitie van de commissie R&G.

Overhedenoverleg en financieel ravijn

Het Overhedenoverleg van 17 maart en het dreigende financiële ravijn vanaf 2026 werden uitgebreid toegelicht en besproken. Vanuit het perspectief van de gemeenteraden waren er vragen over de  begrotingsregels en het kunnen benutten van incidentele en structurele reserves op de gemeentebegroting.

Er werd gesproken over mogelijkheden voor gemeenten om iets te doen aan het tekort door te kijken naar bezuinigingen maar ook naar opties om efficiënter te werken. Een nieuw Overhedenoverleg volgt op 16 april (doorgeschoven, was 14 april), op 21 maart was er een bijzondere ledenbijeenkomst, zie voor een terugblik VNG-bericht 'Veel steun voor juridische route als kabinet niet levert' (21 maart 2025)

Gemeenteraadsverkiezingen 2026

Het andere actuele onderwerp betrof de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 (op 18 maart). Besproken is wat de commissie ziet als gewenste inzet voor deze verkiezingen. De samenstelling van gemeenteraden moet divers en inclusief zijn. Het is belangrijk om het raadslidmaatschap aantrekkelijk te laten zijn voor toekomstige raadsleden en potentieel verkiesbare raadsleden maar ook aandacht te geven aan de noodzaak om agressie en intimidatie richting raadsleden te voorkomen.

Het bevorderen van het opkomstpercentage is voor de commissie ook een belangrijk punt. Door hulp te bieden tijdens het stemmen aan mensen die minder valide zijn, kunnen meer mensen gaan stemmen. Nauwe samenwerking met de beroeps- en belangenverenigingen is belangrijk in de voorlichting en communicatie over de verkiezingen. Er zal ook een koppeling worden gemaakt met het VNG-communicatieplan in aanloop naar de komende gemeenteraadsverkiezingen. Er volgt nog een uitwerking van deze discussie evenals een langetermijnplanning voor de afzonderlijke onderwerpen.

Coalitie voor Lokale Journalistiek

Een eerste opzet voor de gewenste Coalitie voor Lokale Journalistiek is besproken. Doel van deze coalitie is dat media financieel gezonder worden dan nu het geval is en zo te garanderen dat de nieuwsvoorziening in gebieden behouden blijft. In juni wordt hier in een aparte bijeenkomst verder over gesproken.

Transitie van de commissie Raadsleden & Griffiers

Er werd gediscussieerd over de transitie van de commissie Raadsleden & Griffiers binnen de VNG: Op welke manier kunnen raadsleden en gemeenteraden goed en beter tot hun recht komen binnen de vereniging? Wat moet en kan hiervoor anders georganiseerd worden? Dit onderwerp komt de komende tijd terug op de agenda omdat volgens planning een voorstel hierover in de najaars-ALV van de VNG moet worden ingediend.

Interessante bijeenkomsten

De commissieleden werd gewezen op interessante bijeenkomsten de komende tijd. Op 9 mei is bij de VNG de jaarlijkse Jan van Zanen-lezing over lokale politieke partijen. Daarna volgt het VNG Jaarcongres in Brainport Eindhoven op 17 en 18 juni, met de algemene ledenvergadering op de 2e dag. Tijdens het congres is op de beursvloer een Raadsleden Ontmoetingsplek. De Friese gemeenten komen in ieder geval met een afvaardiging van 50 raadsleden naar het congres/de ALV.

De volgende vergadering van de commissie is op 15 mei, ook weer digitaal.

Meer informatie

VNG-commissie Raadsleden & Griffiers: samenstelling, vergaderschema, terugblikken