De commissie kreeg een presentatie van het landelijke expertteam woningbouw. Daarna kwamen de eerste contacten met minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) ter sprake, in combinatie met het regeerakkoord en de eerste stappen naar een nationale woon- en bouwagenda.
Ook stond de Omgevingswet op de agenda.
Expertteam woningbouw
Het expertteam woningbouw is bij de Rijksdienst voor ondernemend Nederland ondergebracht. Het expertteam levert een bijdrage aan versnelling van de woningproductie. Men werkt vooral voor gemeenten. Gemeenten kunnen een vraag neerleggen bij het expertteam. Na een intake wordt gewerkt op basis van 50% cofinanciering, tot maximaal € 6.000 per vraag. Het team heeft 30 tot 40 leden, deels oudgedienden met ervaring aan de kant van zowel overheid als markt en deels specialisten.
Kennismaking met de nieuwe minister en reactie op het regeerakkoord
Een delegatie van de commissie had een kennismakingsgesprek en later een eerste bestuurlijk overleg met Hugo de Jonge. De minister maakt een energieke en ambitieuze indruk. Hij heeft geen behoefte aan akkoorden, maar wel aan programma’s waarmee je meters kunt maken. Vanuit de VNG is aandacht gevraagd voor andere gebieden naast de verstedelijkingsgebieden. Onze onvrede over de greep van 1,6 miljard uit het gemeentefonds voor vulling van de woningbouwimpuls en het volkshuisvestingsfonds is benoemd. Er is gesproken over de Omgevingswet, de hoeveelheid regels en over de aansturing van de woningmarkt.
De VNG heeft kort na publicatie op hoofdlijnen gereageerd op het regeerakkoord. De commissie RWM heeft – voor eigen gebruik – een reactie vastgesteld op alle voor deze commissie relevante punten uit het regeerakkoord.
- Bekijk het nieuwsbericht 'VNG: nieuw kabinet maakt valse start' (16 december 2021)
Nationale woon- en bouwagenda
De VNG heeft zowel intern als met het Interprovinciaal overleg (IPO) en het rijk gesprekken gevoerd over regie op de woningbouwopgave. De minister komt op korte termijn met een Nationale woon- en bouwagenda. Woningbouwaantallen en twee derde betaalbaar krijgen daarin een plek. Een goede regionale coördinatie, afspraken over verdeling van het programma en escalatie wanneer afspraken niet worden gehaald maken daar deel van uit.
De discussie spitst zich toe op het primaat van regionale afspraken en wel, geen of een beperkte rol voor de provincie. Diverse commissieleden geven aan dat hun gemeente of regio veel last heeft van de provincie als hindermacht en remmende factor. Verder worden vraagtekens geplaatst bij twee derde betaalbaar. Geldt dat per project, per gemeente of per regio? En gaat het rijk daaraan meebetalen?
De VNG heeft hierover een brief naar de minister gestuurd.
Omgevingswet
Een week voor de commissievergadering werd duidelijk dat de inwerkingtreding van de Omgevingswet werd uitgesteld. Eind januari kon 57% van de gemeenten nog niet oefenen met het digitaal stelsel (DSO). En er spelen nog veel andere issues. De minister heeft toen besloten tot uitstel. Er is ook positief nieuws: dit jaar wordt € 150 miljoen aan gemeenten overgemaakt ter vergoeding van de implementatiekosten bij gemeenten. Totaal is voor implementatie Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) waarschijnlijk € 470 miljoen beschikbaar voor de komende 4 jaar. Met het rijk is een terugverdientijd van de implementatiekosten van 10 jaar afgesproken.