Bijna alle gemeenten hebben sinds 2018 lokale preventieakkoorden vastgesteld om invulling te geven aan de ambitie van de overheid om roken, overgewicht en overmatig alcoholgebruik terug te dringen. Maar uit onderzoek door het RIVM blijkt nu, bijna zes jaar later, dat de doelen die zijn afgesproken voor 2040 steeds verder uit het zicht raken.

Het RIVM constateert dat die doelen met de bestaande afspraken in ieder geval niet worden gehaald. Extra en steviger acties zijn nodig, zoals het goedkoper maken van gezond voedsel, duurder maken van ongezonde producten en reclame voor ongezond voedsel beperken.

Het landelijk afgesproken doel voor 2040 is dat maximaal 38 procent van de volwassenen en 9,1 procent van de kinderen overgewicht heeft. Met de huidige afspraken zullen die percentages volgens het RIVM bij lang na niet gehaald worden en blijven steken op respectievelijk 56 en 14 procent.

Ook de doelen voor alcoholgebruik en roken worden met de bestaande maatregelen niet gehaald. Zo zal het aantal problematische drinkers nauwelijks dalen, verwacht het RIVM. En in 2040 zal nog altijd tien procent van de volwassenen roken, dat zou vijf procent moeten zijn volgens het Nationaal Preventieakkoord. Het RIVM adviseert sigaretten nog duurder te maken dan al is afgesproken.  

In september 2023 had minder dan de helft (44 procent) van de gemeenten een proactief rookvrijbeleid. Slechts 1 op de 10 gemeenten zet zich in voor rookvrije OV-haltes en terrassen, nog minder werken aan het rookvrij maken van parken of stranden.  

Gemeenten kunnen elk jaar budget aanvragen voor de uitvoering van hun lokale preventiebeleid, maar slechts een minderheid doet dat.

Redactie VNG Magazine