In de Wmo 2015 is de landelijke toegankelijkheid van de voorzieningen voor maatschappelijke opvang (en beschermd wonen) vastgelegd. In 2017 er door het Trimbos-instituut een (mystery guest) onderzoek naar de toegankelijkheid van de maatschappelijke opvang uitgevoerd. Het Trimbos-instituut concludeert dat de landelijke toegankelijkheid van de maatschappelijke opvang op dit moment nog onvoldoende gewaarborgd is voor dak- en thuisloze aanvragers.

Naar aanleiding van het Trimbos-rapport is op 22 december 2017 een gezamenlijke brief van het ministerie van VWS en de VNG aan alle gemeenten gezonden, vergezeld met het rapport zelf en een factsheet over landelijke toegankelijkheid.