• Inbreng VNG voor het debat
• Volledig verslag van het debat

Vooraf  

De aanwezigheid van Hugo de Jonge werd door een aantal partijen gemist gelet op het feit dat wonen eerst een van de pijlers is van de landelijke aanpak van dakloosheid. Het debat ging over nu maar ook over de toekomst. En over wat het hoofdlijnenakkoord zegt en biedt voor (potentieel) daklozen. De nieuwe coalitiepartners werden daarover bevraagd door de oppositie. Er kwamen niet echt concrete antwoorden op. Meer een verwijzing naar verdere uitwerking van het hoofdlijnenakkoord en de boodschap om dit af te wachten. Voor staatssecretaris Van Ooijen was het voor een deel dan ook verwijzen naar het volgende kabinet. 

Er werd nog gememoreerd dat het de eerste keer in zeker 15 jaar is dat er een volledig debat over aanpak dakloosheid werd gehouden. De staatssecretaris verwees ook een aantal keer naar de Wet versterking regie op de volkshuisvesting en het belang dat de Kamer deze snel behandelt en mee instemt.  

Wat algemene bevindingen:

• Unaniem werd geconcludeerd dat het landelijk actieplan nog steeds wordt onderschreven en dat het niet moet kunnen dat in Nederland mensen op straat slapen. Hierover is ook een motie ingediend die uitspreekt dat het beleid moet worden voortgezet: die motie is aangenomen.  
• Bijna unaniem werd de voortgangsbrief te algemeen en te weinig concreet gevonden. Er was teleurstelling over de voortgang die (nog) te weinig wordt geboekt. 
• Een beeld wat toch wel hardnekkig is, is dat het geld dat gemeenten krijgen voor de aanpak van dakloosheid hier niet aan wordt besteed. 
• De Kamer wil meer data, sturing en indicatoren die daarin helpend zijn. Onder andere: waar is het geld aan besteed door gemeenten, hoeveel briefadressen zijn afgegeven, wat is het effect van de kostendelersnorm, klopt het dat er meer mensen in de nachtopvang komen door uitval Wlz e.d. Er werd verwezen naar het dashboard en de monitor dakloosheid. De staatssecretaris liet weten over veel van deze informatie niet te beschikken en dat het dashboard en de monitor daar in veel gevallen ook geen antwoord op gaan geven. 
• Het ging veel over arbeidsmigranten. Dat daar een grote verantwoordelijkheid ligt voor werkgevers en dat deze arbeidsmigranten beter behandeld moeten worden. De staatssecretaris zegt toe dat er voor 2025 nog een keer € 7 miljoen uit het totale budget beschikbaar is voor een eventuele voortzetting van de pilots. Tegelijk gaf hij toe dat er een risico kleeft aan het uitbreiden van de pilots zonder extra middelen: die inzet zal dan ten koste gaan van de andere plannen rond dakloosheid. 
• Een aantal fracties gaven aan de potentieel daklozen als urgentiegroep te willen zien in de Wet versterking regie volkshuisvesting. De staatssecretaris gaf aan dat het lastig is om onderscheid te maken tussen potentieel daklozen en woningzoekenden. Daarbij vindt hij dat opgepast moet worden om te veel urgentiedoelgroepen aan te wijzen, gelet op de huidige woningkrapte. 
• Verder leverde het debat weinig concrete dingen op. Bij veel van de punten werd verwezen naar ‘daar zijn al veel plannen voor' (bijvoorbeeld bij het bouwen van woningen) of ‘er is geen wettelijke grondslag voor’. 

Moties

Uiteindelijk werden 8 moties ingediend waarvan er 5 zijn aangenomen: 

1. Motie van het lid Westerveld c.s. over uitspreken dat het nieuwe kabinet het Nationaal Actieplan Dakloosheid met alle relevante departementen moet voortzetten. 
2. Motie van het lid Westerveld over een noodplan om mensen met een indicatie voor Wlz-ggz-zorg passende woonvoorzieningen met langdurige zorg te bieden. 
3. Motie van het lid Beckerman c.s. over een briefadres voor daklozen binnen drie dagen na aanvraag. 
4. Motie van het lid Bruyning c.s. over het opstellen van een integraal en preventief beleid gericht op het voorkomen van jongerendakloosheid. 
5. Motie van het lid Bruyning over alternatieve maatregelen in plaats van boetes om de onderliggende problematiek van dak- en thuisloosheid op te lossen. 

De VNG zal zo goed mogelijk volgen hoe uitvoering aan deze moties wordt gegeven.

Artikel voor VNG-nieuwsbrief Beschermd Thuis en Aanpak Dakloosheid, juni 2024