Nummer 9, 2016
Drie vragen aan … Ben Visser, penningmeester VNG
De VNG voert steeds meer taken uit voor alle gemeenten. Maar moet dat allemaal wel collectief? En wat is de beste manier om collectieve activiteiten te bekostigen? Het bestuur doet de leden daarover voorstellen, die tijdens de ALV van 8 juni worden besproken. Ben Visser, penningmeester van de VNG en burgemeester van Scherpenzeel, legt uit waarom het anders moet.
Auteur: Paul van der Zwan
Waarom moeten er regels komen voor wat de VNG collectief doet voor gemeenten?
‘Het aantal collectieve activiteiten van de VNG neemt de laatste jaren duidelijk toe. Voor een groot deel zit dat in de hoek van de ict maar ook bij de overheveling van taken in het sociaal domein naar gemeenten heeft de VNG veel taken op zich genomen. Dat werkt als volgt: de VNG krijgt geld uit het Gemeentefonds voor die activiteiten in
het sociaal domein. Zij stuurt dat door naar organisaties als de Kindertelefoon en de Doventolkvoorziening en maakt afspraken met die instellingen over kwaliteit en kwantiteit. De rijksaccountant heeft erop gewezen dat de bedragen inmiddels te groot zijn om op basis van besluiten van de ALV het Gemeentefonds aan te spreken voordat besluitvorming door gemeenteraden heeft plaatsgevonden. De wet schrijft nu eenmaal voor dat de raden over het gemeentelijk budget besluiten. Dus moet de manier van financieren van die voorzieningen anders. De huidige wijze van financieren kan nog tot 2018 worden voortgezet. Op de ALV in juni stellen we voor vanaf 2018 een flink aantal taken die de VNG nu collectief voor gemeenten uitvoert, te schrappen, vooral in het sociaal domein. Wat heel belangrijk blijft, is de ondersteuning van de gemeentelijke bedrijfsvoering, met de nadruk op ict-gerelateerde taken, dingen die alle gemeenten aangaan. Hoe we dit precies gaan bekostigen staat nog niet vast, we kunnen het in de contributie verwerken maar ook facturen naar alle gemeenten gaan sturen.’
Wat is het belang van die regels voor gemeenten?
‘Het biedt gemeenten en gemeenteraden meer mogelijkheden om te sturen op collectieve activiteiten. Een taak gaan we alleen collectief aanpakken als tenminste 80 procent van de leden dat wil.’
Wat zou de VNG collectief moeten doen en wat niet?
‘De VNG doet nu zo’n 25 activiteiten collectief. Denk bijvoorbeeld aan het WOZ-datacenter, de Digitale Agenda 2020, de Informatievoorziening Sociaal Domein, het Project 14+netnummer en de Operatie Basisregistratie Personen. Het VNG-bestuur heeft een aantal criteria opgesteld waaraan collectieve activiteiten moeten voldoen. Deze worden tijdens de ALV gepresenteerd. Is zo’n activiteit bijvoorbeeld in het belang van alle gemeenten en moet er een minimumbedrag zijn voor de bekostiging van zo’n activiteit? Wat de VNG niet meer collectief zou moeten doen, daar ga ik niet over. Het ligt voor de hand om gemeenten zo veel mogelijk lokaal te laten doen wat lokaal kan, maar dat is aan de leden van de VNG. Ik kan me overigens voorstellen dat de vereniging ict-activiteiten collectief zal blijven doen.’ (PvdZ)