Door Chris Ravensbergen

Vandaag 11538 stappen gezet, zie ik op m’n smartwatch. Lang niet slecht. Ik stap in bed en val in een tomeloze slaap. Bij het ontwaken check ik m’n slaappunten op het horloge en ik schrik ervan. Zo diep geslapen en toch maar 72 punten. Om de dag een fatsoenlijk door te komen heb je er zeker 90 nodig. Ineens voel ik me brak.

Foto van Chris Ravensbergen

Mijn slimme horloge geeft een schat aan data voor het monitoren en sturen van gezondheidsrisico’s, maar knap ik ervan op? Ik zou willen weten wat anderen ervaren en wat een iemand ervan denkt die verstand heeft van dit soort data. Hoe moet je ze interpreteren? Is er een foutmarge? 
De situatie lijkt op het risicomanagement in gemeenten. Elke gemeente loopt risico’s. Alle 344 gemeenten gaan er op hun eigen wijze mee om. De kracht van het collectief wordt op dit moment nauwelijks benut, terwijl daarin juist veel te halen is. Door het landelijk verzamelen van data en inzichten en deze kennis uit te wisselen met intervisie, opleidingen en trainingen. VNG Risicobeheer zet daarom het RisicoLAB op om samen het vak van integraal risicobeheer en scenariodenken op een hoger niveau te brengen.

Berekenbare en onzekere risico's

Het gaat om berekenbare en onzekere risico’s. Over berekenbare risico’s kunnen we op basis van data en statistiek een voorspellende uitspraak doen, bijvoorbeeld over het brandrisico in gemeentelijke gebouwen en hoe dit risico kleiner wordt met bepaalde preventieve maatregelen. Data over de ervaringen van andere gemeenten bundelen we en maken we toegankelijk als basis voor integraal risicomanagementbeleid. Of denk aan het onderhoud van wegen, in tijd van financiële krapte wordt er al snel op bezuinigd, maar wanneer wordt dit een te groot risico? Wat is een goed advies voor de politiek? Ook over het ziekteverzuimrisico’s is in verschillende gemeenten en veiligheidsregio’s veel bekend; zowel over de prevalentie als de preventie van ziekteverzuim. Het is een onschatbare bron voor evidence based beleid. 
Onzekere risico’s kunnen we niet voorspellen, maar we kunnen ze ons wel voorstellen. De methode van scenariodenken – al dan niet met expertteams – geeft handvatten voor het inspelen op onzekere risico’s van bijvoorbeeld klimaatverandering, de energietransitie of de digitalisering. In het RisicoLAB gaan we werken met toekomstscenario’s voor gemeenten om het strategisch vermogen te versterken. We ondersteunen gemeenten bij dialoogsessies en we bieden workshops over toekomstverkenningen, en hoe die zijn te gebruiken voor strategisch beleid. 

RisicoLAB

We gaan dit samendoen met universiteiten, hoge scholen en met het mbo. Het RisicoLAB gaat opleidingen & trainingen, intervisie en een kennisplatform bieden. Het is bedoeld voor controllers, beleidsmakers en uitvoerders. Alle decentrale overheden zijn welkom, gemeenten, veiligheidsregio’s en waterschappen. 
Intussen leg ik m’n smartwatch tegenwoordig wijselijk op het nachtkastje tijdens het slapen. Met m’n fitnessmaat in de sportschool meten en weten tegenwoordig we samen onze verrichtingen. We dagen elkaar uit en we inspireren elkaar. Geregeld komt een trainer iets verstandigs zeggen over de juiste houding in de lat pull-down, kabel biceps bar of de horizontale zitbeenpers. Het gaat allengs beter met die spieren. Maar één bonus is al binnen: ik ben niet meer gegijzeld door m’n smartwatch.  

Doe mee

Begin September wordt de website gelanceerd. Nu al interesse? Mail naar RPO@vng.nl met als onderwerp ‘Interesse RisicoLAB’. 

Chris Ravensbergen is directeur van VNG Risicobeheer