Bij de start van de vergadering feliciteert voorzitter Jan van Zanen diverse bestuursleden met hun herbenoeming als gemeentebestuurder. Enkele bestuursleden keren niet terug in het bestuur. Hoewel hun afscheid op een later moment zal plaatsvinden, bedankt de voorzitter hen nu alvast voor hun inzet.
Ook wordt het afscheid op 18 mei jongstleden van Peter Knip als directeur van VNG International gememoreerd. Namens het VNG-bestuur wordt hij nogmaals bedankt voor zijn inzet over een periode van meer dan 30 jaar. Pieter Jeroense volgt de heer Knip op. De heer Jeroense blijft daarnaast plaatsvervangend algemeen directeur bij de VNG.
Verlengen aanmeldtermijn bestuur en commissies
Na het vaststellen van de agenda is het eerste onderwerp het verlengen van de aanmeldtermijn voor het VNG-bestuur en de VNG-commissies. Omdat de collegevorming in veel gemeenten nog niet is afgerond, besluit het bestuur tot verlenging tot 1 juli. Indien nodig kan ook na deze termijn tot verdere verlenging worden besloten.
Verruiming lokaal belastinggebied
Hierna worden Alexander Rinnooy Kan (hoogleraar Economie en voormalig senator D66) en Maarten Allers (hoogleraar Economie van decentrale overheden) welkom geheten. Zij hebben op verzoek van het bestuur het rapport ‘Betalen betekent bepalen’ uit 2015 geactualiseerd. De concrete aanleiding hiervoor is de passage in het regeerakkoord om voor de periode na 2025 een nieuwe financieringssystematiek uit te werken inclusief de mogelijkheid voor een groter eigen belastinggebied.
Hierdoor is het rapport uit 2015 - uitgebracht door de toenmalige Commissie Financiële ruimte gemeenten onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan - weer actueel. De recente actualisatie beschrijft onder meer de randvoorwaarden voor een mogelijke uitbreiding van het lokale belastinggebied, waaronder: de financiële verhoudingen moeten op orde zijn en er mag geen sprake zijn van verzwaring van de totale belastingdruk.
Het bestuur bevestigt het eerder ingenomen standpunt en blijft pleiten voor een lokaal belastinggebied dat qua omvang beter past bij de steeds grotere hoeveelheid taken en verantwoordelijkheden van gemeenten, met inachtneming van duidelijke randwoorden. De VNG zal dit standpunt krachtig uitdragen en het initiatief nemen om hierover het gesprek met het rijk aan te gaan. De voorzitter dankt de heren Rinnooy Kan en Allers voor het advies.
Vooruitblik Algemene Ledenvergadering op 29 juni
Het bestuur blikt vooruit op de Algemene Ledenvergadering (ALV) tijdens het komende jaarcongres en spreekt in dit kader onder meer over het werken als één overheid, het gebrek aan menskracht bij gemeenten en het grote belang van financiële duidelijkheid van het kabinet voor de jaren na 2025.
Ook de actuele ontwikkelingen rond de Hervormingsagenda jeugd, de herijking van het gemeentefonds en het klimaatakkoord worden door het bestuur besproken, omdat deze tijdens de ALV aan de orde zullen komen. De agenda van de ALV wordt vastgesteld.
Expertiseteam Lokale politieke partijen
Sinds het expertiseteam Lokale politieke partijen onder aanvoering van Peter den Oudsten 3 jaar geleden een advies uitbracht, is er veel veranderd. Zo is het Kennispunt lokale politieke partijen verzelfstandigd, is in de Tweede Kamer een motie over subsidie voor lokale politieke partijen aangenomen en is het aantal raadszetels voor lokale partijen bij de laatste verkiezingen toegenomen.
Het is goed om nogmaals te kijken welke behoeften er zijn bij lokale politieke partijen en welke rol de VNG en anderen daarbij kunnen spelen. Daarom stemt het bestuur ermee in opnieuw een expertiseteam voor dit onderwerp in te stellen.
Overige onderwerpen
De VNG valt niet onder de nieuwe Wet Open Overheid (WOO) maar het bestuur spreekt af dat de vereniging optimale transparantie zal blijven nastreven. Het bestuur stemt in met de standaardverklaring van de 4 API’s (application program interfaces) voor ‘Haal centraal’ en met de deelname van de VNG in het ICTU (overheidsbrede ICT-organisatie).
Na afhamering van enkele stukken en verslagen wordt de vergadering gesloten.