Gebiedsgerichte aanpak landelijk gebied

De VNG heeft enkele nieuwe beleidsadviseurs in dienst die zich bezighouden met stikstof en de gebiedsgerichte aanpak landelijk gebied. Zij presenteren de verschillende doelen vanuit het klimaatakkoord, de Kaderrichtlijn Water, natuur en stikstofreductie. Er is een stapeling van opgaven. De VNG heeft op dit dossier een moeizame relatie met het rijk. Gemeenten worden als derde partij gezien en nauwelijks betrokken. De VNG wil gemeenten eerder aan tafel hebben en inzetten op integraliteit door de gebiedsgerichte aanpak. De VNG bereidt een position paper voor: Daarin zal onder meer worden ingegaan op het toekomstbeeld van het landelijk gebied en wat daarvoor nodig is.

Schoon en emissieloos bouwen (SEB)

In voorbereiding zijn de routekaart en een convenant SEB. Gemeenten kunnen het convenant ondertekenen, maar het is niet verplicht. Gemeenten zijn bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet reeds verplicht om ‘adequate’ maatregelen te nemen om stikstofemissies van mobiele werktuigen op de bouwplaats te verminderen. De routekaart geeft invulling aan de verplichting. Voor gemeenten zijn toezicht en handhaving nog een aandachtspunt: hoeveel inzet is nodig, welke kosten, evaluatie. Voordat een gemeente het convenant ondertekent is duidelijkheid nodig over de mate van ondersteuning die aan gemeenten wordt geboden.

Landelijke prestatieafspraken sociale huursector

De VNG heeft de landelijke prestatieafspraken ondertekend, met het ministerie van BZK, Aedes en de Woonbond. Vanuit de VNG lagen er kort voor de afronding 2 grote kanttekeningen: het te realiseren aantal sociale huurwoningen en de huurprijzen van de te bouwen middenhuurwoningen. Uiteindelijk heeft dit tot tekstwijzigingen geleid die voldoende waren om de VNG te laten tekenen.

Hein de Haan licht inhoudelijk toe. De opgave van 900.000 nieuwe woningen tot en met 2030 blijkt inclusief de vervangingsvraag (sloop) te zijn, dat was lange tijd niet duidelijk. De VNG vond de 250.000 nieuwe sociale huurwoningen onvoldoende gezien de vraag. Zeker als het netto-aantal door sloop en verkoop uitkomt op ongeveer 100.000 woningen. De VNG wil een hoger aantal, maar Aedes en Woonbond wilden zich hier niet op vastleggen. Verkoop staat in het regeerakkoord en BZK wilde hier toch iets over opnemen (nu staat er dat er een raming van 90.000 te verkopen woningen is). Aan sloop is geen cijfer meer gekoppeld. In de uiteindelijke tekst van de landelijke prestatieafspraken staat dat er lokaal afspraken over sloop en verkoop worden gemaakt en wordt in het midden gelaten hoeveel er uiteindelijk resteert. Dat zal uit een monitor blijken. Daarnaast is bij middenhuur een differentiatie aangebracht tussen woningen met een huur tot € 850 en een huur tot € 1.000.

Vanuit de commissie wordt beaamd dat het verschil tussen bruto 250.000 en netto 100.000 woningen veel te groot is. Verder wordt opgemerkt dat met deze aantallen een actief gemeentelijk grondbeleid hard nodig is. Gevraagd wordt naar financiële steun van het rijk bij grondverwerving. Er wordt gesignaleerd dat sommige corporaties verkoop als een onderdeel van de interne bedrijfsvoering beschouwen en weigeren daarover prestatieafspraken te maken.

De voorzitter concludeert dat gemeenten scherp moeten zijn op de netto-toevoegingen, het vinden van locaties voor sociale woningbouw en de ontwikkelingen rond huurprijzen.

Laatste vergadering in deze samenstelling

Dit was de laatste commissievergadering in deze samenstelling. In oktober start een nieuwe ploeg. Voorzitter Ed Anker zal hierin niet terugkeren, omdat hij zijn wethouderschap heeft beëindigd. Hij wordt bedankt voor zijn inzet en op zijn beurt bedankt hij de commissieleden en het VNG-bureau voor hun inzet.