Het voorbereiden op de Omgevingswet stond een tijd niet hoog op de agenda in Haaksbergen. Een jaar geleden hebben we dit traject weer nieuw leven in geblazen. We waren zoekende hoe we ons kunnen voorbereiden op de Omgevingswet. Ook gelet op de uitdagingen die kleine plattelandsgemeenten hebben qua capaciteit en beschikbare middelen. Waarbij wij als gemeente Haaksbergen destijds ook nog onder financieel toezicht stonden.
Met de werkplaats van de VNG en de samenwerking met BJZ.nu stedenbouwkundig bureau hebben we de afgelopen tijd grote stappen gemaakt. De samenwerking zowel van de VNG werkplaats als het stedenbouwkundig bureau BJZ.nu kwam voor ons op het juiste moment.
Klein kernteam
We werken in onze gemeente met een klein kernteam van planologen die meerdere rollen uitoefenen; ze doen ook juridische en beleidsmatige aspecten van het omgevingsplan. Waar nodig halen ze specifieke deskundigheid uit het gemeentehuis erbij. De lijnen zijn kort in een kleine organisatie. In de uitvoering werken we samen met stedenbouwkundig bureau BJZ.nu. In onze werkplaats doen mensen van BJZ mee en we krijgen hulp van softwareleverancier Roxit. We gingen aan de slag met een bestaand IMRO-plan voor een woongebied dat wordt geherstructureerd. Het omzetten van dit plan in een omgevingsplan leverde allerlei uitdagingen en verrassingen op en natuurlijk discussies.
Doel is werkomschrijvingen realiseren
Vanuit de VNG kregen wij verschillende handreikingen en informatie aangereikt. Het is heel prettig dat de VNG werkplaats omgevingsplan wordt gehouden op basis van gelijkwaardigheid. Ook is er ruimte voor een open discussie met elkaar en samen komen we dan verder. Het doel is een raamwerk op te leveren met een werkomschrijving voor wijzigingen in het omgevingsplan, en een werkomschrijving voor de keuze tussen een omgevingsplanwijziging of een buitenplanse afwijking. Daarnaast willen we zoveel mogelijk bouwstenen uitwerken. Een aantal activiteiten is omgezet, waarbij we soms één stap vooruitzetten en twee stappen terug. Voor ons werkt het goed dat we de samenwerking buiten het gemeentehuis hebben gezocht. Het stedenbouwkundig bureau heeft veel kennis van de software, de plansystematiek en van projectontwikkelaars, en brengt die inzichten in de discussies in.
Door de VNG krijgen we een bredere blik op de gang van zaken in andere gemeenten, en op de laatste ontwikkelingen. In het kader van z’n master onderzoekt een rechtenstudent onze huidige werkwijze en hoe die straks verandert onder de Omgevingswet.
Werkwijze
De werkplaats is elke vrijdagmorgen. Met het kernteam en de mensen van het stedenbouwkundig bureau komen we fysiek bij elkaar, de begeleider van de VNG neemt online deel. Gaandeweg krijgen we de denkwijze van de Omgevingswet onder de knie en komen we meer op dezelfde lijn. De komende tijd kunnen we het werk meer verdelen over de verschillende teamleden. Het annoteren van gebieden is bijvoorbeeld veel werk, dat kun je ook individueel oppakken.
Inhaalslag door de werkplaats
De werkplaats omgevingsplan heeft Haaksbergen een mooie inhaalslag opgeleverd. Toen we begonnen, stonden we op een flinke achterstand, nu kunnen komen we weer redelijk mee. Zelfs zo goed dat we van verschillende kanten worden benaderd om te vertellen wat we aan het doen zijn. Kortom, we gaan graag zo door in de verwachting dat we op tijd Omgevingswetproof zijn.
Janneke Preuter is beleidsmedewerker Ontwikkeling in de gemeente Haaksbergen