De Wmo 2015 en Jeugdwet hebben als doel dat de juiste zorg en ondersteuning op de juiste plaats wordt gegeven en de middelen daaraan worden besteed. Dat vraagt om inzicht in de aard en omvang van fouten en fraude in Wmo2015 en Jeugdwet en om een aanpak in de gemeenten van fraudepreventie en handhaving.
Nieuws
Team Zorg
Het Team Zorg ondersteunt u bij vragen over fraudepreventie in de Wmo 2015 en de Jeugdwet. Team Zorg (VNG Naleving) richt zich op verdere verdieping van een rechtmatige uitvoering van de zorgwetten. Daarnaast leidt de behoefte aan samenwerking tussen gemeenten en ketenpartners tot meer lokaal en regionaal maatwerk.
Vraag en antwoord
-
Antwoord:
Ja, beschermd wonen valt onder de Wmo 2015. Team Zorg is gericht op rechtmatige uitvoering van de Wmo 2015 en Jeugdwet. Vragen over rechtmatigheid/fraudepreventie rond beschermd wonen kunt u ons dus stellen.
Ook voor ondersteuning bij fraudevermoedens of fraudeonderzoeken kunt u contact opnemen met Team Zorg. Lees meer over de werkwijze van Team Zorg.
Beschermd wonen is onder de Wmo 2015 in principe een verantwoordelijkheid van alle gemeenten. De uitvoering gebeurt door 43 centrumgemeenten. Via mandatering zijn die 43 centrumgemeenten bevoegd om voor andere regiogemeenten te beslissen.
Zie hier een voorbeeld van een dergelijke mandaatregeling van de gemeente Westland. In de regeling in dit voorbeeld zijn ook bevoegdheden tot heronderzoek etc. (artikelen 2.3.8. tot en met 2.4.4 Wmo 2015) gemandateerd.
Het is dus zaak om na te gaan welke bevoegdheden er in de mandaatregeling van de eigen gemeente aan de centrumgemeente zijn gemandateerd of waarvoor er mogelijk ondermandatering kan plaatsvinden.
Beleidsmatige vragen over beschermd wonen beantwoordt het Team Zorg niet, maar dergelijke vragen kunt u wel aan de VNG voorleggen, via info@vng.nl.
-
Antwoord:
De Wmo 2015 kent geen regeling zoals in artikel 54 Participatiewet, waarin het recht op uitkering door gemeenten kan worden opgeschort.
Artikel 4:56 Algemene wet bestuursrecht (uit Titel 4:2 Awb, over Subsidies) is ook niet van toepassing, omdat een Wmo-pgb geen subsidie is (zie art. 2.3.6 lid 6 Wmo 2015). Een pgb in de Wlz is overigens wel een subsidie.
Wel is er op basis van artikel 2 lid 4 Regeling Wmo 2015 een mogelijkheid om pgb-betalingen (aan derden) op te schorten. Deze bevoegdheid kan niet door gemeenten zelf worden uitgeoefend, maar alleen door de Sociale Verzekeringsbank (SVB), al dan niet in samenspraak met de gemeente. Dit kan o.a. bij schending van de inlichtingenplicht, maar ook als er niet aan andere voorwaarden rond het pgb wordt voldaan.
De gemeente heeft wel andere (verdergaande) mogelijkheden, namelijk het herzien of intrekken van de beslissing tot toekenning van het pgb, en daarna evt. de mogelijkheid tot terugvordering, zie resp. artikel 2.3.10 lid 1 onder a. en d. Wmo 2016, en artikel 2.4.1 lid 1 Wmo 2015.
Op basis van artikel 2.3.6 lid 5, onder b. Wmo 2015 kan daarna verdere keuzevrijheid voor een PGB worden geweigerd. Dan kan er alleen nog maar een maatwerkvoorziening in natura worden verkregen.
-
Antwoord:
Dit valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeente zelf. Artikel 2.9 van de Jeugdwet schrijft voor dat gemeenten een verordening voor de JW vaststellen, waarin onder meer regels worden gesteld “voor de bestrijding van het ten onrechte ontvangen van een individuele voorziening of een persoonsgebonden budget, alsmede van misbruik of oneigenlijk gebruik van de wet.”
De gemeente kan volgens de eigen verordeningsregels voorwaarden aan de verstrekking verbinden en onderzoek doen naar de nakoming ervan. Daarbij kan ook gekeken worden of verstrekking van een PGB wel de juiste voorziening is en zo ja, welke voorwaarden er gelden voor de besteding. En uiteraard, of in het concrete geval aan die voorwaarden is voldaan of niet.
- Voor ondersteuning bij fraudevermoedens of fraudeonderzoeken kunt u contact opnemen met Team Zorg. Lees meer over de werkwijze van het Team Zorg.
De toezichtpraktijk van...
Om de rechtmatigheid binnen de Wmo en de Jeugdwet te controleren en onderzoeken, hebben gemeenten een toezichthouder nodig. Binnen de Wmo is dit verplicht, binnen de Jeugdwet wordt dit sterk aangeraden. Hoe gaan gemeenten hiermee om? Hoe richten ze het in? Waar lopen ze tegenaan? Team Zorg van VNG Naleving legt deze en andere vragen voor aan toezichthouders van verschillende gemeenten en samenwerkingsorganisaties.
