
UitwisselingsMechanisme voor gemeenten (UM)
Het UitwisselingsMechanisme (UM) voor gemeenten is een betrouwbare en veilige voorziening waarmee elke gemeente gegevens kan uitwisselen met behoud van de eigen systemen. Het delen van gegevens is namelijk niet altijd eenvoudig, doordat systemen of standaarden niet op elkaar zijn afgestemd. Met UM is uitwisselen van gegevens toch mogelijk, ongeacht de software die gemeenten gebruiken. Dit verbetert de dienstverlening van gemeenten aan inwoners. VNG draagt bij aan de (door)ontwikkeling van UM.
Met UM ontwikkelt VNG samen met gemeenten een voorziening waarmee elke gemeente snel en op een betrouwbare manier gegevens kan uitwisselen met andere gemeenten, ketenorganisaties en landelijke stelsels en voorzieningen. UM wordt als eerste ontwikkeld voor het uitwisselen van gegevens in het werkdomein en voor aansluiting op VUM (Verbeteren Uitwisseling Matchingsgegevens). Daarna volgt mogelijk doorontwikkeling van UM in het werkdomein en voor andere domeinen. De functionaliteiten van UM worden per bouwsteen opgeleverd, zodat deze los van elkaar herbruikt kunnen worden in andere voorzieningen voor uitwisseling van gegevens.
Samenwerkingspartners
Opdrachtgever(s): Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Project- of uitvoeringspartner(s): gemeenten
Hoe werkt UM?
UM is een open source technische infrastructuur die elektronische gegevensuitwisseling mogelijk maakt. Gemeenten kunnen via UM gegevens uitwisselen met elkaar, met ketenorganisaties (zoals het UWV) en met landelijke stelsels en voorzieningen (zoals VUM) op een generieke manier. UM fungeert daarbij als een ‘wereldstekker’ en vertaalt gegevens op het moment van uitwisselen naar de afgesproken standaard. Zo kan elke gemeente makkelijker en sneller aansluiten op landelijke ketens voor gegevensuitwisseling zonder de eigen systemen hiervoor direct te moeten aanpassen.
UM maakt voor de uitwisseling van gegevens gebruik van bestaande en nog te ontwikkelen afspraken, richtlijnen, standaarden, conventies en voorzieningen. Meer informatie is te vinden op GitLab.
Toepassing UM binnen het werkdomein op VUM
Het uitwisselen van gegevens tussen bemiddelaars in het werkdomein is van groot belang voor succesvolle matches tussen werkgevers en werkzoekenden. In de praktijk blijkt de uitwisseling van gegevens lastig en tijdrovend door de diversiteit aan systemen en terminologie. VNG, UWV en het ministerie van SZW zijn daarom samen het programma Verbeteren Uitwisselen Matchingsgegevens (VUM) gestart.
VUM heeft als doel een landelijke uitwisselingsvoorziening voor klantprofielen en vacatures in te richten waar gemeenten, UWV en marktpartijen op aan kunnen sluiten. Zo kunnen gemeenten de profielen van uitkeringsgerechtigden beschikbaar stellen voor de arbeidsmarkt en zijn vacatures makkelijker te raadplegen. Deze uitwisseling verbetert de werkzoekendendienstverlening van gemeenten. Nog niet elke gemeente kan aansluiten op de landelijke voorziening VUM, omdat de eigen IT-infrastructuur nog niet geschikt is. UM maakt aansluiten wel mogelijk met UMw. Dit staat voor Uitwisselingsmechanisme werk en is alleen bruikbaar voor VUM.
Bekijk de video voor een verdere uitleg over hoe en wanneer UMw de aansluiting op VUM mogelijk maakt voor gemeenten.
Planning UMw - VUM
UMw is per april 2023 beschikbaar om de uitwisseling van (profiel- en vacature)gegevens via VUM mogelijk te maken. Gemeenten kunnen dan UMw inzetten als zij niet rechtstreeks kunnen aansluiten op VUM. In lijn met Common Ground kunnen gemeenten en leveranciers zelfstandig aan de slag met UMw om op VUM aan te sluiten.
Hoe zorgt UM in de praktijk nu voor aansluiting op VUM? Dat hangt af van de huidige werkwijze bij de gemeente. In de video* hieronder worden vier aansluitscenario’s geschetst.
* Aansluiten op VUM wordt op termijn verplicht, maar nog niet in 2023 zoals in de video wordt benoemd. Verder is het ook mogelijk om aan te sluiten op VUM via een regionaal VUM-portaal.
Werken met UMw Portaal
Als uw gemeente aan de slag gaat met UMw, dan helpen deze documenten op weg:
Heeft u een vraag over UM? Mogelijk staat het antwoord hieronder bij de veel gestelde vragen.
1: Wat is UM?
UM staat voor UitwisselingsMechanisme voor Gemeenten. UM is een technische infrastructuur die elektronische gegevensuitwisseling mogelijk maakt. Gemeenten kunnen door middel van UM aansluiten op landelijke stelsels en voorzieningen zoals Verbeteren Uitwisselen Matchingsgegevens (VUM), waarbij gemeenten gegevens kunnen uitwisselen met elkaar en met ketenorganisaties zoals het UWV.
UM is een tijdelijke transitievoorziening waar gemeenten gemakkelijk op aan kunnen sluiten. Door op een generieke manier gegevens te delen, kunnen gemeenten gebruikmaken van landelijke voorzieningen, zonder dat zij hiervoor over een Application Programming Interface (API) dienen te beschikken. Zo legt UM de verbinding tussen de gemeente en het koppelmechanisme VUM.
Uiteindelijk is het streven dat iedere gemeente aan kan sluiten op landelijke stelsels en voorzieningen door middel van een API, dus zonder UM. Dit is in lijn met de informatiekundige visie Common Ground, een initiatief van VNG en Nederlandse gemeenten.
2: Wat is het verschil tussen UM en UMw?
UMw staat voor UitwisselingsMechanisme Werk. Hiermee wordt het gebruik van UitwisselingsMechanisme voor Gemeenten (UM) binnen het Werkdomein geduid. UM is generiek ontwikkeld, zodat het later ook voor andere doeleinden ingezet kan worden binnen de domeinen Werk, Inkomen, Schulden en Inburgering (WISI).
3: Wat is de relatie tussen VUM en UM?
Als u niet rechtstreeks aan kunt sluiten op het koppelmechanisme van VUM, kunt u hiervoor gebruik maken van UitwisselingsMechanisme voor Gemeenten (UM).
Verbeteren Uitwisseling Matchingsgegevens (VUM) maakt het mogelijk dat gemeenten en ketenpartners op basis van een zoekvraag elkaars werkzoekende- en vacaturegegevens (matchingsgegevens) kunnen raadplegen. Niet iedere gemeente kan direct aansluiten op VUM, omdat uitwisseling op basis van API's vereist is. Niet iedere gemeente beschikt (op dit moment) over een API. Door gebruik te maken van UM kunt u toch aansluiten op VUM.
Meer informatie over de aansluiting op VUM vindt u bij vraag 6 of bekijk de video hierboven.
4: Wat is de relatie tussen de producten VUM, UM en instrumentengidsen Dennis & Eva?
Bovenstaande producten hebben als gezamenlijk doel om de dienstverlening van gemeenten aan werkzoekenden en werkgevers te verbeteren, zodat meer mensen duurzaam aan het werk geholpen kunnen worden. Deze producten kunnen naast elkaar geïmplementeerd en gebruikt worden.
Het werklandschap (PDF) kunt u gebruiken om bovenstaande en nieuwe ontwikkelingen op de dienstverlening te plotten. Het werklandschap is samen met gemeenten ontwikkeld en is een globale weergave van de dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden.
- Meer informatie over het Werklandschap vindt u op de pagina Werklandschap: Werkzoekenden & Werkgevers van de Programmaraad.
- Voor meer informatie over Dennis & Eva verwijzen we u naar de pagina Instrumentengidsen Dennis en Eva.
- Meer informatie over Verbeteren Uitwisseling Matchingsgegevens vindt u op matchingsgegevens.nl
5: Kan mijn gemeente bij gebruik van UM met dezelfde systemen blijven werken?
Ja. In principe kan elke gemeente met eigen systemen blijven werken naast het gebruik van het UM-portaal. Voor VUM gebruikt u het UM-portaal voor het uploaden van matchingsgegevens of het stellen van zoekvragen.
Zie voor meer informatie over aansluitmogelijkheden op VUM matchingsgegevens.nl.
6: Slaat UM data op?
UM slaat data (tijdelijk) op. In UM uploaden gemeentes hun werkzoekendeprofielen en vacatures om deze beschikbaar te maken aan alle aangesloten VUM-partijen. Deze gegevens staan dus opgeslagen in UM. Resultaten op zoekvragen worden tijdelijk opgeslagen in UM. Als gemeenten een zoekvraag op vacatures of werkzoekenden stellen, worden de matches die terugkomen voor een aantal dagen opgeslagen in UM. Deze gegevens bevatten geen persoonlijke informatie.
Om daadwerkelijk contact te leggen met de jobcoach van de werkzoekende of het bedrijf dat de vacature heeft uitgezet, zal een detailvraag op één van de matches moeten worden gesteld. Dit is beperkt tot 10 detailvragen die gesteld kunnen worden op de matches van één zoekvraag. Deze informatie van de detailvraag wordt opgevraagd bij de bron. Informatie die herleidbaar is tot een persoon wordt niet opgeslagen.
7: Heeft UM ook een matchingsfunctionaliteit?
Nee, UM zorgt voor de uitwisseling van gegevens en matcht geen vacatures en werkzoekenden.
Kijk voor andere veel gestelde vragen over VUM op matchingsgegevens.nl.