De wet Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (wet VTH; een wijziging van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, de Wabo) is 14 april 2016 in werking getreden. Het doel van deze wet is een veilige en gezonde leefomgeving, door het bevorderen van de kwaliteit en samenwerking bij de uitvoering en handhaving van het omgevingsrecht. De wet VTH wordt, als deel van de Wabo, via de Invoeringswet Omgevingswet onder de Omgevingswet gebracht. 

De wet VTH regelt de randvoorwaarden voor gemeenten en provincies om tot een hogere kwaliteit van handhaving te komen. Zo wordt het basistakenpakket van de omgevingsdiensten wettelijk vastgelegd en worden gemeenten verplicht een verordening 'kwaliteit VTH' te hebben. 

VTH-stelsel

Met deze wet is ook de wettelijke basis van het nieuwe VTH-stelsel verankerd. Het nieuwe VTH-stelsel, dat vanaf 2010 samen door alle provincies en gemeenten is opgebouwd, bevat een landelijk dekkend stelsel van 29 omgevingsdiensten. In deze diensten vindt de uitvoering en de handhaving van de Wabo grotendeels plaats. 

Mede onderdeel van de stelselherziening is de verbetering van de afstemming en informatie-uitwisseling tussen provincies, gemeenten, waterschappen en het openbaar ministerie (OM) en politie, alsook de rijkstoezichtshouders. Zo worden zij verplicht om hun toezichtinformatie te delen, wederzijds informatie uit te wisselen en periodiek regionaal af te stemmen over handhavingsprioriteiten en programma’s. 

AMvB VTH 

Naast de wet komt er ook nog een AMvB die, doordat deze als wijziging op dat besluit geldt, zal opgaan in het Besluit Omgevingsrecht. In de AMvB VTH wordt een vertaalslag gemaakt van de Package Deal (basistakenpakket) naar het Besluit Omgevingsrecht (Bor). Ook zijn procescriteria opgenomen voor vergunningverlening en wordt de basis gelegd voor een gemeenschappelijk inspectiesysteem (Inspectieview Milieu). Deze AMvB wordt in een later stadium verwerkt in het Invoeringsbesluit Omgevingswet. 

De AMvB VTH is eind 2016 opengesteld ter consultatie. De VNG heeft hierop een reactie gegeven. Het ministerie heeft alle reacties verwerkt en de concept AMvB ter advies aan de Tweede Kamer voorgelegd.