De VNG heeft de modellen voor een nieuwe verdeling van het gemeentefonds getoetst en komt tot 2 conclusies: de verdeelformules voor het sociaal domein zijn een verbetering, maar in het klassiek domein zijn nog verbeteringen nodig. Bovendien moet het totale budget groter, voor een herijking kan plaatsvinden.
Dat schrijft de VNG aan de fondsbeheerders (de ministeries van BZK en Financiën) van het gemeentefonds. Die hebben ons gevraagd te reageren op de door hen beoogde vervolgstappen en het bijbehorende proces om te komen tot herijking van het gemeentefonds.
Gezien deze conclusie verzet de VNG zich niet tegen de opvatting van de fondsbeheerders dat het nodig is om de komende tijd aanvullend verdiepend onderzoek te verrichten. Daarnaast kunnen we ons vinden in het voorstel om vast te houden aan een integrale herijking van het gemeentefonds om zo disbalans of tweemaal herverdeeleffecten te voorkomen. We hechten er overigens sterk aan dat gemeenten met de decembercirculaire 2020 worden geïnformeerd over een nieuwe verdeling.
Oplossing voor totale financiële pijn gemeenten
De slechte financiële positie van gemeenten is door ons meermalen bij het kabinet aan de kaak gesteld. Gemeenten moeten zich in allerlei bochten wringen om hun begroting rond te krijgen en moeten noodgedwongen op voorzieningen bezuinigen. Het maakt dat de herijking van het gemeentefonds door gemeenten steeds meer vanuit dat perspectief wordt bezien.
Daarom heeft de VNG opnieuw aangegeven dat er parallel aan het aanvullend onderzoek een oplossing voor de totale financiële pijn van gemeenten moet komen. Het is onvoldoende om de aandacht alleen te richten op het oplossen van de discrepanties in de verdeling. De koek moet groter, voor een herijking plaats kan vinden.
De VNG zal gemeenten zo spoedig mogelijk nader informeren over het vervolgproces dat de fondsbeheerders voor ogen hebben en op welke manier gemeenten hierbij zullen worden betrokken en geïnformeerd.