Welke mogelijkheden hebben gemeenten bij voorlichting over lachgas en preventie van lachgasgebruik? Daar ging het over tijdens een digitale bijeenkomst op 14 september georganiseerd door het ministerie van VWS in samenwerking met het Trimbos-instituut.
Mede omdat er beperkte ruimte was voor deelname aan deze bijeenkomt, geven we in dit bericht een samenvatting van de uitkomsten.
Landelijk lachgasverbod in de maak
Zoals bekend werkt het ministerie van VWS samen met het ministerie van JenV aan een landelijk lachgasverbod door middel van een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Onlangs werd bekend dat er geld beschikbaar is voor de handhaving van het landelijke lachgasverbod. Nu dit geld beschikbaar is, zal de AMvB een stap verder gebracht worden in het wetgevingsproces. De AMvB bevindt zich op dit moment in de voorhangfase bij de Eerste en Tweede Kamer. Het streven is om het lachgasverbod medio 2022 in werking te laten treden.
Belangrijke taak voor gemeenten bij lachgaspreventie
De kernboodschap van de bijeenkomst was dat ook als er straks een landelijk lachgasverbod is, er nog steeds een belangrijke taak ligt voor gemeenten bij preventie van lachgasgebruik. Een aantal belangrijke boodschappen hierbij:
- Het is belangrijk om in te zetten op beperking van de beschikbaarheid van lachgas in combinatie met preventie.
- In eerste instantie is inventarisatie van lachgasproblematiek van belang: waar speelt het en hoe groot is het probleem. Daarna is het zaak het onderwerp politiek en bestuurlijk op de agenda te zetten. Vervolgens is het betrekken van lokale partijen bij de aanpak van belang. Maak samen met lokale partijen een plan voor aanpak.
- De handreiking ‘Lachgas: Van zorgen naar acties’ bevat veel informatie over hoe gemeenten een plan van aanpak kunnen opstellen. (Kijk onderaan dit bericht.)
- Een landelijke, brede preventiecampagne kan ongewenste neveneffecten hebben. De meeste jongeren gebruiken geen lachgas en het is mogelijk dat jongeren door campagnes juist op ideeën worden gebracht. Nieuwsgierigheid kan worden aangewakkerd. De sociale norm kan hierdoor ook onbedoeld verschuiven. Voorlichting is belangrijk, maar is op zichzelf niet volledig effectief. Het is heel belangrijk dat er ook een plan van aanpak ligt.
- De raadsverkiezingen komen in zicht. Voor gemeenten is het komende half jaar belangrijk om lachgas op de agenda te houden anders valt het mogelijk buiten beschouwing. Verkiezingsprogramma’s worden nu geschreven, als daar geen gebruik van wordt gemaakt, bestaat de kans dat bij de onderhandeling de boot wordt gemist.
Meer informatie
- Download de handreiking Lachgas: Van zorgen naar acties via de website van het Trimbos Instituut
- Het Trimbos-instituut beschikt over verschillende nuttige informatiefolders en factsheets over lachgasgebruik, bedoeld voor verdere verspreiding. Kijk op: www.trimbos.nl/lachgas
- Heeft u vragen over dit onderwerp, neem dan contact op met Desirée Spronk van het Trimbos-instituut: DSpronk@trimbos.nl.