Minister Foort van Oosten (JenV), Hein van der Loo, voorzitter van het Veiligheidsberaad, en Ton Heerts, voorzitter van de VNG-commissie Bestuur en Veiligheid en lid van het VNG-bestuur, maakten deze week bestuurlijke afspraken over de inzet en investering in lokale en regionale weerbaarheid.
Structureel geld beschikbaar
Het ministerie van JenV stelt hier jaarlijks middelen voor beschikbaar die oplopen tot een structureel bedrag van € 70 miljoen vanaf 2027. Het geld zal worden gebruikt voor onder anderen noodsteunpunten, het versterken van veiligheidsregio’s en het ondersteunen en activeren van de samenleving en landelijke partners en de publiekscampagne.
Een snel veranderende wereld vraagt weerbaarheid
Een weerbare maatschappij draagt bij aan de bescherming van veiligheid, vrijheid, welvaart en waarden. Het scenario dat de samenleving wordt getest op haar weerbaarheid wordt waarschijnlijker. Dit door veranderende geopolitieke dreiging, klimaatverandering en recente rampen in binnen- en buitenland.
Weerbaarheid vraagt om een lokale aanpak
Om dit voor elkaar te krijgen zal het beschikbare geld voornamelijk op regionaal en lokaal niveau worden geïnvesteerd in crisisbeheersing, de maatregelen en voorzieningen die de overheid treft voor de veiligheid in Nederland. Gemeenten spelen een cruciale rol in het versterken van de maatschappelijke weerbaarheid en veerkracht. Als eerste overheid staan zij dichtbij inwoners en ondernemers, en hebben zij een unieke positie. Zo werken veiligheidsregio’s en gemeenten nauw samen om pilots met de noodsteunpunten te verkennen en burgerhulpverlening te versterken.
Noodsteunpunten voor informatie en ondersteuning bij rampen en crises
Noodsteunpunten zijn fysieke locaties die zijn ingericht om informatie en ondersteuning te bieden aan de bevolking in geval van rampen en crises. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan een langdurige uitval van elektriciteit en telecommunicatie. Door middel van de pilots zal de komende jaren onderzocht worden op welke wijze deze noodsteunpunten het beste ingericht kunnen worden en wat er nodig is voor een gefaseerde aanpak van een landelijk netwerk in alle 342 gemeenten. Het is van belang dat de noodsteunpunten ook vanuit de samenleving worden gedragen en er voldoende ruimte is voor lokaal maatwerk.
'Vooruit doen en denken'
Ton Heerts: 'Een bijzonder moment dat rijksoverheid, gemeenten en veiligheidsregio's de handen ineenslaan. We gaan nu samen met bedrijven en inwoners aan de slag en ervaren hoe we ervoor staan. Gebruikmakend van de adviezen uit de VNG-handreiking weerbaarheid en veerkracht op lokaal niveau, denk ik dat we al behoorlijk veerkrachtig zijn als het erop aankomt. We denken en doen vooruit!'
Publiekscampagne ‘Denk vooruit’
Bij een noodsituatie zijn de overheid en hulpdiensten daar waar zij het hardst nodig zijn. Dat doen zij om de crisis snel onder controle te krijgen en mensen in veiligheid te brengen. Ze kunnen niet overal tegelijk zijn. Daardoor kan het zich voordoen dat de meeste mensen de eerste 72 uur op zichzelf aangewezen. Het is dus belangrijk dat je de eerste 3 dagen voor jezelf en je huishouden kan zorgen.
Daarom start de overheid op 1 november een meerjarige Denk vooruit-campagne op tv, radio en online. De campagne helpt mensen zich voor te bereiden in 3 stappen: maak een noodpakket, maak een noodplan, praat met elkaar en help elkaar. Regionale en lokale overheden, het bedrijfsleven en maatschappelijke partners ondersteunen de campagne.