Gemeenten zorgen ervoor dat hun inwoners de ondersteuning en/of jeugdhulp krijgen die ze echt nodig hebben. Door toezicht en handhaving beperkt u fouten tot een minimum en voorkomt en bestrijdt u fraude – ook door zorgaanbieders. U bereikt dit door als gemeente bewust te zijn van de risico’s op fouten en fraude binnen de Wmo 2015 en de Jeugdwet. Daarbij is het zaak om een of meerdere toezichthouders aan te wijzen en de organisatie (verder) handhavings-, fouten- en fraudealert te maken. Op deze pagina vindt u onder meer de wettelijke kaders, onderzoeken, handreikingen en een stappenplan voor een rechtmatigheidsonderzoek.
Ons standpunt
We vinden het belangrijk dat de middelen voor de Wmo 2015 en de Jeugdwet daadwerkelijk gebruikt worden voor zorg en ondersteuning aan hulpbehoevende burgers. Het is daarom belangrijk dat gemeenten onrechtmatigheden voorkomen en herstellen. Specifiek voor fraude door zorgaanbieders geldt dat die vaak verder reikt dan een enkele gemeente of wet. Een effectieve aanpak vereist dan ook ketenbrede samenwerking en gegevensdeling.
De Routekaart Toezicht, Handhaving en Naleving geeft aan de hand van vier fasen inzicht in de stappen die gemeenten moeten zetten en de activiteiten die ze moeten uitvoeren voor de aanpak van zorgfraude.
Nieuws
Kennisbank Zorg en jeugd: toezicht en handhaving
In de kennisbank vindt u nieuwsberichten, handreikingen, factsheets, best practices, trainingen, voorbeeldbrieven en meer binnen het thema Handhaving in de zorg (Wmo 2015 en Jeugdwet).
In de media
Vraag en antwoord
-
Nee. Wel wordt er in voorkomende situaties verbinding gezocht met het Team Zorg van VNG Naleving.
-
Alle vier de functies hebben andere bevoegdheden.
De Toezichthouder rechtmatigheid Wmo heeft bestuursrechtelijke bevoegdheden o.g.v. Titel 5:2 Algemene wet bestuursrecht, waarmee informatie kan worden vergaard ten behoeve van bestuursrechtelijke handhaving door de gemeente.
Een toezichthouder rechtmatigheid Jeugd (de functie kan gecombineerd worden met die van de toezichthouder rechtmatigheid Wmo) heeft vergelijkbare bevoegdheden o.g.v. Abw.
Een sociaal rechercheur is in de meeste gemeenten een buitengewoon opsporingsambtenaar of boa (Domein V). Wat betekent dat hij/zij strafrechtelijke bevoegdheden heeft (mensen aanhouden en verhoren bijvoorbeeld). Via het Openbaar Ministerie kan dan strafrechtelijk worden gehandhaafd, door de zaak/zaken voor de strafrechter te brengen.
-
Zorgboerderijen zijn juridisch gezien niet een apart soort zorgaanbieders. Voor de Jeugdwet is daarvoor een landelijk normenstelsel. Voor de Wmo is dat geregeld in Hoofdstuk 3 en in nadere gemeentelijke eisen, voor (gecontracteerde/gesubsidieerde) aanbieders.
Voor Pgb zal dat per geval moeten worden vastgesteld bij de toetsing van de kwaliteit, als men de Pgb-eisen toetst. Die zijn voor Wmo en Jeugdwet vergelijkbaar, zie artikel 2.3.6, lid 2, onder c. en lid 3 Wmo 2015 en artikel 8.1.1 lid 2 , onder c. Jw. Meer en meer gemeenten stellen overigens in hun beleid voor de besteding van een pgb dezelfde kwaliteitseisen als voor vergelijkbare naturavoorzieningen.
Agenda
Informatieknooppunt Zorgfraude
Het Informatieknooppunt Zorgfraude (IKZ) verzamelt fraudesignalen van alle partijen in de zorgketen met als doel gezamenlijk een vuist te maken tegen zorgfraude. Ook steeds meer gemeenten sluiten zich bij het IKZ aan. Een groot voordeel is dat zij hun eigen signalen hiermee kunnen verrijken en zo misstanden beter kunnen aanpakken.
Kennisdossier Aanpak Zorgfraude
Alle documenten, praktijkvoorbeelden en wetgeving & jurisprudentie over de aanpak van zorgfraude bij elkaar.
Dienstverlening bij handhaving in de zorg
Wij bieden u adviezen op maat, antwoorden op specifieke (ook juridische) vragen en een keur aan bijeenkomsten en trainingen.
Hoe staat het met toezicht en handhaving van de Wmo en Jeugdwet in uw gemeente?
Bekijk de lokale cijfers van uw gemeente in een overzichtelijk dashboard op waarstaatjegemeente.nl.
Contact met onze adviseurs
Heeft u behoefte aan advies op maat of wilt u antwoord op specifieke (ook juridische) vragen? Neem dan contact op met de adviseur van VNG Naleving uit uw regio.
Over VNG Naleving
VNG Naleving adviseert en ondersteunt gemeenten bij toezicht, handhaving en naleving van de wetten in het sociaal domein: Jeugdwet, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015), Participatiewet en de Wet kinderopvang.