Ruim vier vijfde van de tekortkomingen in de kinderopvang wordt verholpen na een handhavingsactie van de gemeenten. De Inspectie van het Onderwijs constateert in dit onderzoek dan ook dat gemeenten effectief handhaven. Wel ziet de inspectie nog ruimte om het toezicht verder te verbeteren.

Het landelijk rapport geeft een beeld van de uitvoering van het gemeentelijk toezicht op de kinderopvang. Onder dit toezicht vallen de verplichte onderzoeken bij kinderopvangvoorzieningen en gastouderbureaus die gemeenten laten uitvoeren door de GGD, het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) op orde houden, nieuwe aanvragen tot registratie tijdig afhandelen en de wettelijke handhavingstaak uitvoeren. Daarnaast laat dit rapport zien in hoeverre de sector kinderopvang de wettelijke kwaliteitseisen nakomt.

Enkele conclusies

Landelijk gezien worden de wettelijke regels steeds beter nageleefd door houders van kinderopvangvoorzieningen. Ook voldoen in 2017 weer meer kinderopvangvoorzieningen aan de gestelde voorwaarden. Daarnaast voeren de gemeenten hun wettelijke toezicht- en handhavingstaken steeds beter uit. De stijgende lijn die de inspectie in de afgelopen jaren vaststelde, zet in 2017 door. De inspectie constateert daarnaast dat gemeenten effectief handhaven: ruim vier vijfde van de tekortkomingen wordt verholpen na een handhavingsactie van de gemeente. Wel valt op dat op een aantal aspecten grote gemeentelijke en regionale verschillen zijn geconstateerd.

Het percentage jaarlijkse onderzoeken bij voorzieningen voor opvang bij gastouders verschilt aanzienlijk per GGD-regio evenals de mate waarin deze onderzoeken onaangekondigd plaatsvinden. Terwijl bij onaangekondigde onderzoeken bij gastouders worden tweemaal zo vaak tekortkomingen geconstateerd als bij aangekondigde bezoeken.

Volgende stappen

Gezien de positieve ontwikkelingen ziet de inspectie ruimte om het toezicht te verbeteren:

• Het aantal inspecties voor opvang bij gastouders kan omhoog. Gemiddeld wordt slechts 10% van deze voorzieningen jaarlijks bezocht.
• Maak het toezicht op de kinderopvang minder voorspelbaar. Inspectieonderzoeken bij voorzieningen voor opvang bij gastouders zouden altijd onaangekondigd moeten zijn.
• Verklein de onwenselijke gemeentelijke en regionale verschillen in het toezicht op de kinderopvang verder. Gemeenten en GGD’en hebben te maken met veel vernieuwingen in weten regelgeving en dit kan het risico met zich meebrengen dat de verschillen juist groter worden.

Brief aan de Tweede Kamer

Dit onderzoek is op 8 november 2018 met een brief van staatssecretaris Van Ark (SZW) aan de Tweede Kamer aangeboden.