Nummer 19, 1 december 2017
Auteur: Leo Mudde | Beeld: © Gerrit Dannenberg
Op één partij na, de Partij voor de Dieren, stemde de voltallige Tweede Kamer voor een motie om de Nederlandse vlag een plek te geven in ’s lands vergaderzaal. Maar hoort de driekleur ook thuis in de raadzaal van de gemeente? Hier en daar staat of hangt de vlag er al, of er is discussie over. Een grote meerderheid van het VNG Magazine Panel wil de vlag ook wel.
‘Ik vind het absolute onzin om met dit soort zaken bezig te zijn. Er zijn belangrijker zaken op de wereld. Laten we meer energie stoppen in onderwerpen als ongelijkheid, armoede en klimaat.’
Het is duidelijk, voor Toos Bierhoff, raadslid voor Progressief Westerveld, hoeft het niet, een vlag in de raadzaal. Zij is niet de enige met die opvatting, maar vertolkt wel het gevoel van een heel kleine minderheid van het panel. De meeste leden zijn positief of zelfs uitgesproken enthousiast over een vlag. Zoals Hans Weevers, fractievoorzitter van 50Plus in Apeldoorn. ‘Een vlag? Ja hoor, we zijn tenslotte allemaal Nederlandse gemeenten.’
Weevers durft nog wel een stap verder te gaan. Een vlag is misschien nog wel beter dan een beeltenis van het staatshoofd, zegt hij. ‘Want dat is een link naar de Oranjes, niet naar Nederland.’
Ook JanWouter van Wijngaarden, CDA-raadslid in Oudewater, is ondubbelzinnig pro-vlag: ‘Het nationaal symbool van ons land hoort thuis in de raadzaal.’ Maar dan niet, voegt hij er vilein aan toe, zo’n ‘zielig vlaggetje’ als in de Tweede Kamer, maar een die ‘duidelijk aanwezig’ is.
Toos Bierhoff (Progressief Westerveld) | Raadslid Westerveld
'Absolute onzin, er zijn belangrijker zaken op de wereld'
SGP-wethouder Peter Verheij (Alblasserdam) reageert met een uitroepteken: ‘Eens met de stelling! De Nederlandse vlag verwijst naar onze historie, is een symbool van eenheid, onafhankelijkheid en onderlinge verbondenheid als inwoners. Het is waardevol om dat in de raadzaal steeds voor ogen te hebben.’ Een vlag heeft daarom, naast het ‘waardevolle symbool van het portret van de koning’, zeker een toegevoegde waarde. Verheij vindt het begrijpelijk dat sommige gemeenten daar nog een lokale vlag naast willen hangen.
Dát valt wel op: veel van de voorstanders van een Nederlandse vlag voelen ook wel voor een soort vlaggetjesdag in de raadzaal. De gemeentevlag zou ernaast moeten hangen, soms zelfs ook die van de Europese Unie. In Tilburg staan er zelfs vier, meldt D66-raadslid Jan Stoop. ‘In de raadzaal stonden al de Tilburgse, Noord-Brabantse en Nederlandse vlag. In 2010 heeft D66 een Europese vlag aangeboden aan het college. Nu staan er dus vier. Dat zou ook mijn advies aan andere gemeenten zijn: kies je voor vlaggen, doe er dan vier.’
Jan Stoop (D66) | Raadslid Tilburg
'Kies je voor vlaggen, doe er dan vier'
Zover wil Pieter de Bruijn in Gilze en Rijen (raadslid Gemeentebelang) niet gaan. Een vlag vindt hij prima: ‘We hebben de koning ook hangen en een beetje kleur kan in onze raadzaal geen kwaad. Maar hang dan ook de EU-vlag op.’ De vlag of het wapen van de gemeente kan er dan ook nog wel bij, zegt hij. ‘En mooie banners van alle politieke partijen in de raad.’ Als het aan De Bruijn ligt, wordt het een vrolijke boel, aan het Raadhuisplein in Rijen.
De Vianense burgemeester Wim Groeneweg maximeert het aantal vlaggen op drie. ‘Ik vind het zeker passend om de Nederlandse vlag in de raadzaal te plaatsen, liefst gecombineerd met de Europese en eventueel lokale vlag.’
ChristenUnie-fractievoorzitter Marcel Companjen reageert in Harderwijk iets ingetogener. ‘We hebben een mooie vlag, met een lange historie en daar mag meer aandacht voor zijn – en die komt er als de vlag in de raadzaal hangt. De gemeentevlag kán erbij, maar dat vind ik minder belangrijk. Die hangt ook al buiten het stadhuis.’ Companjen wijst er nog op dat Nederland, in vergelijking met andere landen, zijn vlag maar weinig gebruikt: ‘Alleen op 4 en 5 mei en bij verjaardagen van het Koninklijk Huis.’
Vooral veel voorstanders voor vlagvertoon in de raadzaal dus. Het onderwerp leent zich voor een zwart-witdiscussie: je bent vóór of tégen. Orhan Cetin van de Zwolse eenmansfractie Cetin is genuanceerd. ‘De vraag is, hoever je wilt gaan. In sommige landen zie je de nationale vlag op veel locaties terug, dat kan overkomen als een wat gesloten houding naar andere landen. Terwijl je juist open wilt staan voor internationale kansen en samenwerking.’
Pieter de Bruijn (Gemeentebelang) | Raadslid Gilze en Rijen
'We hebben de koning ook hangen en een beetje kleur kan in onze raadzaal geen kwaad'
Tegengeluid
Tot zover de nuance. Een oversneden tegengeluid is er ook, en niet alleen van Bierhoff uit Westerveld. Kees Metz, fractievoorzitter van de lokale partij ZVV in Zaltbommel, staat evenmin te juichen bij het idee. ‘Voor mij hoeft het niet, maar áls die er komt dan in combinatie met de Europese vlag.’
Raadslid Luuk Preijde (PvdA) in Bronckhorst vindt het portret van de koning wel genoeg. Het moet niet te gek worden, stelt hij: ‘Straks een vlag, over een paar jaar een oranje leeuw?’
Panel
Het VNG Magazine Panel bestaat momenteel uit zo’n tachtig burgemeesters, wethouders, raadsleden en gemeenteambtenaren. Met enige regelmaat leggen wij hun vragen voor, die als basis dienen voor een artikel. Wilt u ook uw mening geven over actuele kwesties? Meld u dan nu aan via panel@vngmagazine.nl.