Met de herdenking in Terneuzen van de Slag om de Schelde is op 31 augustus 2019 het lustrumjaar waarin we 75 jaar vrijheid vieren, van start gegaan. Met de verovering van beide oevers van de Westerschelde kwam de Scheldemond vrij en werd Antwerpen de aanvoerhaven voor de geallieerde legers. Deze slag is minder bekend dan bijvoorbeeld de Slag om Arnhem of de invasie in Normandië, maar is van cruciale betekenis geweest voor de bevrijding van Nederland.
Dat er in het Zeeuwse Kapelle een Frans ereveld is met de stoffelijke resten van 228 Franse soldaten is ook niet bij iedereen bekend. Nadat Nederland op 14 mei 1940 had gecapituleerd, werd in Zeeland nog doorgevochten. Franse militairen hielden daar de Duitse opmars tegen om hun landgenoten de gelegenheid te geven zich terug te trekken achter de Westerschelde. VNG Magazine ging naar Kapelle en sprak met gemeentesecretaris Arnold van den Berge, die al meer dan vijftien jaar ceremoniemeester is bij de jaarlijkse herdenking op het ereveld. Het is de start van een serie artikelen onder de noemer #VRIJ75.
 

26 juni 2020 (slot) - De tweede Bevrijdingsdag: herdenken met de Indische gemeenschap

15 augustus 1945 eindigde de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden pas écht. Met de capitulatie van Japan werd Nederlands-Indië weer vrij. De Indische gemeenschap in Nederland roept gemeenten op daar deze zomer bij stil te staan. Lees verder
 

15 mei 2020 - Raadsleden van nu over hun collega’s in oorlogstijd: Ze deden hun werk

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de nazi’s heel wat Nederlandse gemeenteraadsleden uit hun functie gezet en omgebracht, onder meer in Deventer en Groningen. Een gesprek met raadsleden van nu. Lees verder

3 april 2020 - Gemeenten op de grens, voor altijd verbonden

De dorpen Dinxperlo (Nederland) en Suderwick (Duitsland) liggen tegen elkaar aan, met de Heelweg als grens. Eind maart zouden ze voor het eerst samen het einde van de oorlog herdenken en 75 jaar vrijheid vieren. Het coronavirus gooide roet in het eten. Lees verder

7 februari 2020 - Het stille ambtenarenverzet

Gemeenteambtenaren speelden een belangrijke rol in het verzet tegen de Duitse bezetting. In Lisse en Leusden hielden medewerkers zich bezig met het vervalsen van documenten, met gevaar voor eigen leven. Lees verder
 

6 december 2019 - Beladen herinneringen

Op veel plaatsen liggen herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog in de vorm van bunkers en andere oorlogsbouwwerken. Hoe gaan gemeenten om met dit soms zwaarbeladen oorlogserfgoed? De ene bunker is de andere niet, zo blijkt. ‘Schuldig’ erfgoed wordt het wel genoemd, de bunkers, tankmuren, drakentanden en alle andere bouwwerken die de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland hebben gemaakt en achtergelaten. Maar wie of wat is ‘schuldig’? Beladen is wellicht een betere benaming. Lees verder
 

22 november 2019 - Column 'Venlo: uit de as herrezen'

Burgemeester Antoin Scholten van Venlo over de enorme schade die de stad opliep aan het einde van de oorlog en hoe Venlo op eigen kracht herrees. Lees verder

8 november 2019 - Vlissingen viert 75 jaar bevrijding - de zwaarst gebombardeerde stad van het land

Op 3 november 1944 werd Vlissingen bevrijd door de geallieerden. In drie dagen tijd schakelden ze het Duitse afweergeschut uit en namen ze vijandelijke commandoposten over. ‘Een heftige slag die tot op de dag van vandaag zijn sporen nalaat’, zegt burgemeester Bas van den Tillaar. ‘Vlissingen is waarschijnlijk de zwaarst gebombardeerde stad van ons land. Toch weten relatief weinig mensen er echt iets van.’ Lees verder
 

25 oktober 2019 - De andere bevrijders

Breda werd in oktober 1944 bevrijd. Niet door Britten of Canadezen, maar door de Polen. 75 jaar later kent de stad nog steeds een grote Poolse gemeenschap en koestert Breda zijn stedenband met Wroclaw. ‘We zijn de meest  Poolse stad van Nederland’, zegt burgemeester Paul Depla. Lees verder
 

11 oktober 2019 - Gemeentesecretaris in oorlogstijd | Wie was Pieter Wierenga?

In Haren, sinds dit jaar onderdeel van de gemeente Groningen, is een straat vernoemd naar Pieter Wierenga. Wie was Pieter Wierenga, wat heeft hij gedaan om een eigen straat te verdienen? VNG Magazine vertelt het verhaal van de gemeentesecretaris die de hoogste prijs betaalde voor zijn verzet tegen de bezetters. Als eerbetoon aan de vele ambtenaren die, net als Wierenga, weigerden de Duitse dienstbevelen op te volgen. Lees verder
 

11 oktober 2019 - Operatie Market Garden herdacht in Ede

In het bijzijn van burgemeester René Verhulst is onlangs in Ede het landmark Vensters op het Verleden onthuld. Dit landmark vertelt het verhaal van Operatie Market Garden op de Ginkelse Heide, ook wel Dropzone Y genoemd. Lees verder
 

27 september 2019 - Column: 'De oorlog is nooit ver weg'

Burgemeester Henk Lambooij over de Razzia van Putten. Lees verder
 

13 september 2019 - Zeeuwse rustplaats voor Franse soldaten: Bijzonder ereveld herinnert aan onbekende strijd

Nadat Nederland op 14 mei 1940 had gecapituleerd, werd in Zeeland nog doorgevochten. Franse militairen hielden daar de Duitse opmars tegen om hun landgenoten de gelegenheid te geven zich terug te trekken achter de Westerschelde, in Zeeuws-Vlaanderen. Het Franse ereveld in Kapelle houdt de herinnering aan deze onbekende strijd levend. Lees verder