Nummer 5, 23 maart 2018
Auteur: Marten Muskee | Beeld: © Alex de Haan/persbureau Noordoost
De verkiezingsposter van de Fryske Nasjonale Partij (FNP) in de gemeente Súdwest-Fryslân is door de lezers van VNG Magazine tot beste affiche gekozen. Jelle Gerbrandy, geestelijk vader van het winnende affiche, gebruikte een campagneposter van Obama ter inspiratie.
Floor van Herk (3) uit Sneek figureerde voor de verkiezingsposter van de Fryske Nasjonale Partij (FNP) in de gemeente Súdwest-Fryslân. Raadslid Sicco Rypma (m), die de poster voor de wedstrijd instuurde, is 'grutsk' op het ontwerp van oud-raadslid Jelle Gerbrandy (r) en vormgever Nolke Bergstra (l).
Gerbrandy, inmiddels oud-raadslid van de FNP, vindt het prachtig om te horen dat de poster van zijn partij tot beste is verkozen. Het affiche is gebruikt bij de vervroegde raadsverkiezingen in november vorig jaar in verband met een herindeling van Littenseradiel. ‘Bij de herindelingsverkiezingen wisten we natuurlijk nog niet van deze wedstrijd. We hebben getracht professioneel, een beetje ludiek en opvallend over te komen met de poster. In het grote geheel van de verkiezingscampagne is het zaak eruit te springen en op te vallen. Daar zijn creativiteit en energie voor nodig en die hebben wij er absoluut ingestoken. Het is leuk om te zien dat de jury en de lezers dit ook zien.’
555 stemmen
Voor de wedstrijd hebben lokale politieke partijen uit heel het land bijna honderd posters ingezonden, waaruit de redactie samen met Rens Vliegenthart (hoogleraar media en samenleving, UvA) een selectie van vijf posters maakte. Lezers konden de afgelopen week hun keuze voor de beste poster kenbaar maken. Er is bijna 1900 keer gestemd. De FNP kreeg 555 stemmen (30 procent). De nummer 2, ook uit Friesland, de PvdA uit de Fryske Marren 467 stemmen (25 procent), gevolgd door CDA Apeldoorn met 359 stemmen
(bijna 20 procent).
De winnende poster is het resultaat van een brainstorm. Gerbrandy zat in het campagneteam waar men begon met het schetsen van vergezichten. Die werden vervolgens concreet gemaakt en daar moesten een poster en slogan bij komen. ‘Ik had een idee en kreeg groen licht om het uit te werken.’
Floor, het nichtje van Gerbrandy, stond model voor het meisje op het affiche. Gerbrandy had een beeld in het hoofd van de verkiezingsposter van oud-president Obama. ‘Dat beeld bleef hangen en zoiets wilde ik ook doen.’
De poster is enigszins in retrostijl ontworpen waarbij het meisje symbool staat voor ontwikkeling, toekomstgerichtheid, vooruitgang, optimisme en positiviteit. ‘Die associaties in het ontwerp heb ik tot uiting laten komen in het beeld van het lachende kind met de duim omhoog. We wilden beslist geen negativiteit in beeld brengen. De insteek rond verkiezingen en politiek is tegenwoordig al zo negatief.’
Op de vraag of het beeld en de slogan op de poster staan voor de kernwaarden van de FNP (democratie, federalisme, solidariteit en taal en cultuur), antwoordt Gerbrandy bevestigend. De posterkreet ‘grutsk’ is het Friese woord voor trots en dat appelleert aan het gevoel ergens bij te horen. ‘De Friezen zijn zelfbewust en houden van hun provincie. De taal is mooi en belangrijk. We willen het landschap behouden en zijn daar zuinig op. Dat klink misschien wat behoudend, maar is juist ontwikkelingsgericht want goed rentmeesterschap zorgt voor een plek waar mensen ook in de toekomst graag willen werken, wonen en recreëren. Die trots geeft ons een stukje zelfbewustzijn. We doen ertoe, de gemeenschap doet ertoe, de Friezen passen op elkaar en we stellen ons open voor de mooie dingen uit de buitenwereld.’
Oppositie
De FNP had vóór de verkiezingen in november vijf zetels en heeft die weten te behouden, met dat verschil dat de partij nu in de oppositiebankjes zit en niet langer deel uitmaakt van het college. Gerbrandy gaat er niet zonder meer vanuit dat de poster debet is aan het behoud van het aantal zetels. ‘Als collegepartij is het niet vanzelfsprekend beloond te worden bij nieuwe verkiezingen. Wij hebben ons weten te handhaven en dat zit niet zozeer in de poster alleen, als wel in het totaalplaatje. Dat moet kloppen, het gaat om de kracht van de herhaling. De poster wordt ook gebruikt op de website en sociale media dus dat zorgt voor een mooie associatie.’
Bij de presentatie op de Algemene Ledenvergadering waar de lijst en campagnestrategie bekend werden gemaakt, waren de kritieken over de poster direct lovend. Gerbrandy merkte dat er zowel persoonlijk als via sociale media en telefoon veel meer reacties over het affiche binnenkwamen dan voorheen. ‘Súdwest-Fryslân heeft qua oppervlakte de grootste gemeente van Nederland met meer dan tachtig kernen, maar de gemeenschap is klein. De mensen kennen elkaar, praten erover en gaven ons veel positieve reacties.’