Het is op 1 april vijf jaar geleden dat ik begon als algemeen directeur van de VNG. In die jaren is één ding voortdurend top of mind: de strijd om de kosten van de jeugdzorg. Ik voel nog de spanning van de begintijd. We zaten avonden te sparren met een team over de pleitnota voor de Commissie van Wijzen. Die zou uitspraak doen over het tekort. 

Het rijk talmde en kwam niet over de brug, terwijl gemeenten al jaren aan de bel trokken dat ze veel geld tekortkwamen. Ook voel ik nog onze intense blijdschap toen we ‘gewonnen’ hadden. De commissie stelde immers klip-en-klaar dat het rijk gemeenten moest compenseren voor het tekort. De vreugde duurde maar kort; het kabinet-Rutte IV schoof bij z’n aantreden de uitspraak van de commissie opzij. Geen extra geld, wel wéér extra bezuinigingen in het regeerakkoord.

Hoeveel zalen, tafels, spreadsheets en deskundigencommissies verder zijn we nu? Al twee jaar vóór ik kwam, zetten wethouders Financiën met z’n allen de ongebruikelijke stap om te gaan protesteren in Den Haag. Dit was in 2018. Het water stond de gemeenten aan de lippen. Toen al. 

Hoeveel zalen, tafels en commissies verder zijn we nu al?

Het kabinet-Rutte IV erkende uiteindelijk wel dat er een probleem was, maar het viel vóórdat er een oplossing was. De gesprekken met het kabinet-Schoof begonnen hoopvol, en de sfeer was – en is  – constructief. Vorig najaar zegde premier Dick Schoof toe dat het advies van de Deskundigencommissie-Van Ark zwaarwegend was. Dat het niet de vraag was of, maar hoe er een oplossing zou komen voor een toereikende financiering van de jeugdzorg. Een oplossing die handen en voeten zou krijgen in de Voorjaarsnota. De dag die nu is aangebroken.

Op de zondag vóór de onderhandelingen die gaande zijn, is VNG-voorzitter Sharon Dijksma te gast in Buitenhof. Maaike Schoon, de presentator, vraagt welke kant het uitgaat. ‘We weten nog niets,’ zegt Sharon. 

Dit magazine gaat ter perse op hetzelfde moment dat wij op vrijdag onze leden informeren over de stand van zaken. Komt het goed in de Voorjaarsnota? Het duurt al zo lang, en nog gaat het van hoop naar vrees. Maar er is één ding dat wel vaststaat. Nooit eerder was het collectief van gemeenten zo sterk, zo eensgezind en zo strijdlustig als nu. We houden elkaar vast!