VNG Magazine nummer 6, 5 april 2019
Het einde ter tijden is nabij – zo oreerde de leider van Forum voor Democratie. We leven tussen de ‘brokstukken van de grootste en mooiste beschaving die de wereld ooit heeft gekend’. Thierry Baudet schetste een apocalyptisch beeld van Nederland en Europa waar een arrogante elite van politici, journalisten en wetenschappers de dienst uitmaakt. Zij maken de ‘boreale’ (lees: blanke) wereld kapot in plaats van de echte Nederlanders te beschermen. Nederlanders doen aan ‘zelfhaat’, zichtbaar in een ‘omvolking’ door ‘ongebreidelde immigratie die leidt tot de homeopatische verdunning van het Nederlandse volk’. Europese eenwording ondermijnt daarnaast onze soevereiniteit. Er zal nooit meer een Nederlander bestaan!
De tegenstalling Klaver-Baudet is de nieuwe scheidslijn in de politiek
Baudet is een ‘ondergangs-optimist’, want tegelijkertijd kondigde hij aan dat de ‘arrogantie’ van de elite was afgestraft en de wederopstanding van het Nederlandse volk was begonnen. Naast de ‘Jessias’ op links is er nu ook een messias op rechts. De tegenstelling Klaver-Baudet is de nieuwe scheidslijn in de politiek. Baudet ageert nog harder tegen klimaatmaatregelen dan tegen immigratie. Terwijl Baudet het einde ter tijden aankondigt en jongeren massaal op zijn partij stemmen, gaan tegelijkertijd honderdduizenden (andere?) jongeren de straat op om milieumaatregelen te eisen.
Het is mogelijk dat de 10 procent van de ‘boreale’ Nederlanders die diep ongelukkig zijn, allemaal zijn thuisgebleven. De opkomst was immers wel hoger dan in 2015, maar nog steeds bleven vier op de tien Nederlanders thuis bij de Provinciale Statenverkiezingen. Kortom: minimaal 30 procent van het gelukkige volk haakt af bij verkiezingen. Van de politiek worden ze dus in ieder geval niet gelukkig. Waar Nederlanders gelukkig van worden is een goede gezondheid, een relatie en een baan (inkomen). Van een uitkering word je in ieder geval ongelukkig.
Nederlanders zijn dus heel gelukkig met hun privéleven en als ze werk hebben, maar velen worden ongelukkig van de dingen die zich afspelen voorbij het tuinhek (of portiekdeur als ze in een flat wonen). Die discrepantie tussen een gelukkig persoonlijk bestaan en het ongenoegen over het publieke leven moet u, lokaal bestuurder, zich aantrekken. Als burgers zich steeds meer terugtrekken in het persoonlijk domein – achter het tuinhek – en zo ver mogelijk weg willen blijven van de publieke zaak en voorzieningen, verschraalt de samenleving en worden zelfs buren vreemden voor elkaar. Dan gaan mensen op zoek naar een messias die in de boze buitenwereld belooft ‘het puin te gaan ruimen’.
André Krouwel is oprichter van Kieskompas en werkt als politicoloog aan de Vrije Universiteit: andre.krouwel@vu.nl, @AndreKrouwel