VNG Magazine nummer 21, 30 augustus 2019
Auteur: Cindy Castricum | Beeld: Martine Sprangers
Anton Stapelkamp (ChristenUnie), burgemeester Aalten
Smokkelaar met haan, Jürgen Ebert
Op de grens Nederland-Duitsland
Leven aan de grens
Totdat de Europese eenwording in 1992 de grens slechtte, was smokkelen de normaalste zaak van de wereld in Dinxperlo (tegenwoordig gemeente Aalten) en Suderwick (Stadt Bocholt). Koffie, boter en medicijnen werden vanuit Nederland naar Duitsland meegenomen en andersom vond alcohol zijn weg in ruime mate richting Nederland. Burgemeester Anton Stapelkamp van Aalten kent nog wel raadsleden die daar actief in waren. ‘En als je de burgemeester van Bocholt ernaar vraagt, gaat hij stralen en komen er mooie verhalen los’, zegt Stapelkamp. Ze worden vastgelegd en verteld in het Grenslandmuseum.
Kunstenaar Jürgen Ebert, inwoner van Bocholt, heeft een serie van drie bronzen kunstwerken gemaakt, die de smokkelperiode verbeelden. ‘Het zijn beelden met een knipoog’, aldus de burgemeester. Zo staat aan Duitse zijde een douanier wiens verrekijker de verkeerde kant op staat, waardoor de smokkelaar juist verder weg lijkt te staan. Precies op de grens, in de straat die Dinxperlo en Suderwick van elkaar scheidt, staat Smokkelaar met haan. ‘De smokkelaar worstelt met zijn smokkelwaar – een levende haan – en kijkt achterom uit naar eventuele douaniers‘, verklaart Stapelkamp.
Het leven in de grensdorpen is flink met elkaar verweven. Zo bezoeken vijftig Duitse kinderen een basisschool in Dinxperlo en wonen er bijna duizend Nederlanders in Bocholt. Nederlanders gaan naar de Penny Markt en Duitsers naar de Jumbo. Op de markt in Dinxperlo, vorig jaar nog uitgeroepen tot beste middelgrote markt van Nederland, komen elke vrijdag duizenden Duitsers af. ‘Die eten dan Pommes mit Backfisch’, weet Stapelkamp. Maar het kan nog beter, vindt de burgemeester. ‘Onze samenlevingen mogen dan wel met elkaar vergroeid zijn, de verschillen in wetgeving zorgen toch voor enorme barrières waardoor we veel kansen niet benutten.’
Bent u burgemeester, wethouder of raadslid en wilt u ook uw verhaal doen? Stuur dan een e-mail met motivatie waarom een bepaald kunstwerk in de openbare ruimte in uw gemeente betekenisvol is: redactie@vngmagazine.nl o.v.v. BuitenBeeld.
Alle bijdragen zijn te vinden op vng.nl/buitenbeeld.