Nummer 20, 15 december 2017
De afgelopen maanden spraken inwoners, ondernemers en professionals in Tilburg over de Agenda Sociaal 013. Dé uitspraak van de stad over wat er de komende jaren op sociaal gebied moet gebeuren. Luisteren naar en ook echt iets doen met alle kennis en ervaring die er in de stad aanwezig zijn: we roepen het vaak, maar doen het te weinig, betoogt D66-raadslid Beppie Smit. 
If it doesn’t work, try something else. Het klinkt logisch maar wat modderen we toch vaak door. Iedereen kent beleid dat maar niet oplevert wat we willen, alle goede bedoelingen ten spijt. Of het nu armoede of kwetsbare jongeren betreft, de groeiende groep ouderen met problemen of mensen die geen werk kunnen vinden. Dat moet anders, dat kan anders.
Gesprekken
In Tilburg hebben we het anders gedaan. We hebben Tilburgers, die dagelijks in de praktijk ervaren hoe het werkt (of juist niet werkt), gevraagd naar hun ervaringen, wensen en zorgen. Niet zomaar gesprekken, maar grondig én zorgvuldig door alleen te luisteren naar wat er voor hen toe doet. We hebben gesproken over typisch Tilburgse issues. Zo bleek uit cijfers dat Tilburg verhoudingsgewijs een groot aandeel jongeren en ouderen met zorgvragen heeft. Terwijl de middengroep die deze groepen ondersteunt, en ook de economische motor van de stad vormt, relatief kleiner wordt.
Nieuw inzicht
Deze gesprekken geven verrassend nieuw inzicht en nieuwe ideeën. Van begin af aan ben ik verrast door de energie, creativiteit en de vanzelfsprekende inzet van mensen. De bijzondere weg die de afgelopen maanden is afgelegd, laat zien wat er voor de Tilburgers echt toe doet en waar we met elkaar verschil kunnen maken. Zo denken we vaak dat mantelzorgers behoefte hebben om de zorg voor hun partner of kind over te dragen. Maar zij willen liever ondersteuning bij hun eigen dagelijkse beslommeringen. Bijvoorbeeld meer ruimte en begrip vanuit werkgever, door hulp in huis of eenvoudigweg een keer het gras maaien.
Het serieus nemen van de Tilburger betekent dat hij echt zeggenschap heeft
We dragen allemaal op eigen wijze bij aan een oplossing. Dit eigenaarschap ontstond vanzelf door de systematische aanpak van de Agenda Sociaal 013, de zogenoemde ‘vierde-generatie-benadering’, die draait om dialoog en ontmoeten. Het serieus nemen van de Tilburger als partner betekent dat hij echt zeggenschap heeft. De raad en het college hebben de agenda dan ook zonder wijzigingen omarmd. We gaan met de stad aan de slag met de thema’s Goede start, Ruimte om te leven, Optimale kansen en Wereld die mij ziet.
Zorgvuldig te werk gaan, vraagt tijd en energie, maar is absoluut noodzakelijk. Alle verhalen zijn zorgvuldig gecheckt bij de betrokkenen en niet herschreven naar gemeentelijk jargon. Dat waarderen inwoners enorm. We wilden incidentenpolitiek voorkomen. Dat kan alleen met zorgvuldige begeleiding van de gesprekken, nauwkeurige analyses en objectieve overdracht van de inhoud.
Beeldtaal
Wat ik als bijzonder heb ervaren, is dat mensen graag vertellen. Maar ook hun hoge betrokkenheid en bereidheid stappen te maken. Door veel met beeldtaal te werken en niet te verdwalen in notities, hebben we elkaar niet alleen snel ‘verstaan’, maar is ook heldere focus ontstaan. Weg dus met al die lappen tekst. Zo kunnen we energie bundelen en stappen maken.
Wat mij betreft is dit de enige manier waarop wij als raad en bestuur van de gemeente Tilburg moeten werken. Niet bepalen vanuit het gemeentehuis, maar de stad met alle kennis en kunde faciliteren om te agenderen en hun ideeën te verwezenlijken. Dat is waar wij voor verkozen zijn, toch?
www.agendasociaal013.nl
Schrijf ook een betoog voor VNG Magazine: redactie@vngmagazine.nl