vrijdag 1 juli 2022

VNG en BZK staan beiden voor de kwaliteit van het openbaar bestuur. Het vertrouwen van mensen in de overheid wordt voor een groot deel bepaald door hoe de overheid haar taken uitvoert. Daarom overhandigde VNG-directeur Leonard Geluk de eerste gemeentelijke Stand van de Uitvoering aan Maarten Schurink (BZK).

Dat gebeurde op 28 juni tijdens het VNG Jaarcongres. Met de Stand van de Uitvoering geeft de VNG inzicht in de praktijk op de diverse taken waar gemeenten verantwoordelijk voor zijn. Die praktijk raakt direct aan de leefwereld van de inwoners. Een goede gemeentelijke uitvoering is daarom cruciaal voor een goed functionerende (lokale) samenleving.

Leonard Geluk overhandigd de Stand van de Uitvoering aan Maarten Schurink

VNG-directeur Leonard Geluk overhandigt de Stand van de Uitvoering aan Maarten Schurink, secretaris-generaal van het ministerie van BZK

Er gaat veel goed, maar het moet echt beter en eenvoudiger

Gemeenten staan als meest nabije overheid dicht op de inwoner, ontvangen vaak als eerste signalen en staan meestal ook aan de lat om mensen in kwetsbare posities actief te helpen. Het is voor hen noodzakelijk om integraal te werken en samen te werken met andere overheidsinstanties. Aan de hand van 6 casussen, variërend van de woningmarkt tot het sociaal domein, zien we dat er veel goed gaat in de uitvoeringspraktijk van gemeenten. Maar tegelijkertijd moet het op onderdelen echt eenvoudiger.

Gemeenten ondervinden bijvoorbeeld hinder van gestapelde wet- en regelgeving op landelijk, regionaal en lokaal niveau waardoor het voor de gemeentelijke professional niet altijd duidelijk is wat leidend is. Ook de moeizame informatie-uitwisseling tussen overheidsorganisaties door privacywetgeving en de krapte op de arbeidsmarkt zijn belangrijke knelpunten voor een effectieve uitvoering.

Evenwicht in bestuurlijke verhouding

De gemeentelijke uitvoering onderscheidt zich van de uitvoeringspraktijk van andere overheidsorganisaties vanwege de diversiteit in taken en het feit dat gemeenten een zelfstandige bestuurslaag zijn. De gemeentelijke bestuurders beaamden op het VNG Jaarcongres dat er ook een belangrijke taak voor hen is weggelegd in de komende jaren. Gemeenten kunnen enerzijds vanuit hun eigen autonomie op diverse terreinen het initiatief nemen om knelpunten op te pakken en te werken aan de uitvoeringskracht. Anderzijds kunnen gemeenten niet zonder het rijk.

Wet- en regelgeving moet uitvoerbaar zijn en financiële kaders moet voorspelbaar en stabiel zijn voor de taken die gemeenten moeten uitvoeren. Bij het ministerie van BZK berust als eerste de verantwoordelijkheid om het evenwicht in de interbestuurlijke verhoudingen te bewaken en te bewaren.

Concrete oplossingen

De aandacht voor de uitvoering is niet nieuw. Onlangs hebben ook diverse landelijke uitvoeringsorganisaties een eigen Stand van de Uitvoering gepubliceerd. Dit wordt komende periode verwerkt in de Staat van de Uitvoering waaruit belangrijke acties in samenhang worden opgepakt. Dit vindt plaats binnen het interbestuurlijk traject ‘Werk aan Uitvoering’.

De constructieve samenwerking binnen dit traject heeft in diverse situaties inmiddels tot concrete oplossingen geleid. Zo is het belang van de uitvoerbaarheid van nieuwe wet- en regelgeving door gemeenten geborgd binnen een nieuw Integraal Afwegingskader (IAK) en wordt gezamenlijk gewerkt aan het verbeteren van overheidsbrede dienstverlening.

Meer informatie

Hieronder de op 23 juni op de VNG-site gepubliceerde Stand van de Uitvoering en ons bericht daarover.