Vergoedingen die gemeenten krijgen voor verpakkingsafval in openbare prullenbakken en de inzameling van matrassen zijn per 1 januari 2023 belast met btw. 

Het Afvalfonds Verpakkingen betaalt gemeenten vanaf 1 januari 2023 een vergoeding voor het aandeel verpakkingen in openbare prullenbakken. Datzelfde geldt voor de Stichting Matras Recycling Nederland voor het inzamelen van matrassen. De VNG neemt het standpunt in dat deze vergoedingen belast zijn met btw. De Belastingdienst deelt dit standpunt met de VNG.

Standpunt

Het standpunt van de Belastingdienst is uitsluitend gebaseerd op onderstaande notities. Individuele gemeenten kunnen er geen rechten aan ontlenen zonder daar in het individuele geval overleg over te voeren met de Belastingdienst. 

Dit standpunt geldt vanaf 1 januari 2023 en heeft dan ook geen consequenties (en hiermee correcties) voor het verleden.

Gevolgen voor gemeenten

Verschuldigdheid van btw brengt ook een recht op teruggaaf mee van de btw die drukt op de kosten die toerekenbaar zijn aan deze belaste prestaties. Btw die drukt op direct toerekenbare kosten komen volledig voor teruggaaf in aanmerking via de aangifte omzetbelasting.

De btw die drukt op de overige kosten - omdat de door een gemeente gemaakte kosten bijvoorbeeld zijn begrepen in de totale kosten van inzameling van huishoudelijk afval - komt vanzelfsprekend eveneens voor teruggaaf in aanmerking (via het Btw-compensatiefonds). Dit vraagt van de gemeente dat zij een juiste verdeelsleutel hiervoor vaststelt. Een mengpercentage, gebaseerd op de verhouding tussen de totale kosten en de met btw belaste vergoedingen, ligt het meest voor de hand, en is ook een goede praktische invulling.

De aftrekbare btw die drukt op de inzameling van verpakkingsafval in openbare prullenbakken en op de inzameling van matrassen kan niet meer op het Btw-compensatiefonds (BCF) worden verhaald. Dat heeft gevolgen voor de kosten die kunnen worden verhaald via de afvalstoffenheffing. Anders dan btw die op het BCF kan worden verhaald (zie artikel 15.33 Wet milieubeheer) vormt de aftrekbare btw geen kostenpost voor de afvalstoffenheffing.