woensdag 27 juli 2022

Het proces rondom de vaststelling van de belastingcapaciteit van gemeenten wordt per 1 januari 2024 aangepast. De belastingcapaciteit geeft aan hoeveel belasting een gemeente jaarlijks kan innen en wordt bepaald door de totale WOZ-waarde van alle woningen en niet-woningen in de gemeente.

Gemeenten krijgen geld van de rijksoverheid uit het gemeentefonds. Hiermee betalen zij een deel van hun uitgaven. Hoeveel geld gemeenten uit het gemeentefonds krijgen, hangt af van diverse kenmerken en de belastingcapaciteit. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) berekent de belastingcapaciteit per gemeente in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Per 1 januari 2024 zal het proces rondom de vaststelling van de belastingcapaciteit van gemeenten worden aangepast. De definitie van de belastingcapaciteit wijzigt niet.

Wijzigingen

Het proces wijzigt op de volgende punten:

  1. De Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ), die nu al de basis is voor de vaststelling van de belastingcapaciteit, wordt leidend. De kwaliteit van de LV WOZ data is de afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd, waardoor steeds minder gemeenten het CBS benaderen voor een correctie van de data. De inschatting van de Waarderingskamer is dat in 2024 alle gemeenten hun gegevens tijdig, volledig en correct invoeren in de LV WOZ.
  2. Gemeenten kunnen vanaf 2024 geen rechtstreekse verzoeken tot correcties op de Belastingcapaciteit indienen bij het CBS en/of BZK. Gemeenten kunnen alleen de onderliggende WOZ-waarden corrigeren door deze via de LV WOZ aan te passen. Bij de definitieve vaststelling (2,5 jaar later) ziet het CBS de gecorrigeerde waarden in haar uitdraai van de LV WOZ.
  3. De uitvraag uit de LVWOZ gaat later plaatsvinden. Bij de voorlopige belastingcapaciteit wordt de LV WOZ pas in juni uitgevraagd in plaats van begin mei. Bij de definitieve belastingcapaciteit zal de uitvraag in oktober zijn in plaats van in juni. Hierdoor zal de berekening van de belastingcapaciteit op actuelere gegevens worden gebaseerd.
  4. Er komt een verbeterde inschattingsmethode van ontbrekende waarden. Het CBS vult momenteel een ontbrekende waarde in met het meest recente gegeven uit het verleden. Het CBS gaat bij de verbeterde inschattingsmethode onder andere rekening houden met de waardeontwikkeling van de woningen.

De aard van de (rechtsbescherming bij de heffing van de) onroerendezaakbelastingen (OZB) is zodanig dat er altijd kans is dat een paar objecten nog niet definitief zijn beschikt wanneer het CBS de definitieve belastingcapaciteit berekent (ongeveer 2,5 jaar na dato). De mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de definitieve vaststelling van de belastingcapaciteit blijft behouden in het nieuwe proces.

Overgang

In 2022 en 2023 geldt er een overgangsregime. De door gemeenten ingediende wijzigingsvoorstellen zullen dan door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties worden behandeld en beoordeeld in plaats van door het Centraal Bureau voor de Statistiek.