Op deze webpagina geeft de gemeente Tilburg aan de hand van 10 vragen een beknopte toelichting op de structuur van haar omgevingsplan.
U kunt de structuur van het omgevingsplan van Tilburg bekijken op de pre-omgeving van het Omgevingsloket, bij Regels op de kaart.
De gemeente Tilburg heeft de structuur van haar omgevingsplan ook toegelicht in een sessie van het Netwerk Omgevingsplan. Bekijk hier de opname en presentatie
Gepubliceerd: juni 2023
Vanuit welke gedachte/doel bent u uw juridische opbouw gaan inrichten?
We hadden voorkeur voor een structuur die niet alleen logisch raadpleegbaar is vanuit het DSO, maar ook logisch en mens-leesbaar als je hem in zijn geheel raadpleegt. We wilden niet te veel dubbele zaken op verschillende plekken opnemen. De structuur moest ruimte bieden aan een combinatie van gebiedsgerichte en themagerichte regels.
Wij zijn aan de slag gegaan met het casco van de VNG omdat we dachten dat dit een oplossing zou bieden voor de punten waar we tegenaan liepen.
Hoe verhouden verschillende afdelingen, hoofdstukken, paragrafen etc. binnen de structuur zich tot elkaar?
In hoofdstuk 4 wijzen we gebieden aan waar we functies in- en uitsluiten (benutten). Daar wijzen we ook thematische activiteiten aan (beschermen). Vervolgens worden de activiteiten uitgewerkt in hoofdstuk 5.
Inmiddels overwegen we om Thema en Gebiedsgericht zowel in hoofdstuk 4 als in hoofdstuk 5 in aparte hoofdstukken te zetten. Dit heeft te maken met de doornummering van artikelen binnen een hoofdstuk bij het beschikbaar stellen van ieder wijzigingsbesluit.
Voor de mensleesbare kant van het plan willen we niet iedere ‘nieuwe’ activiteit waar we regels voor stellen in het Omgevingsplan achter de voorgaande zetten. Ook hier willen we een logischere opbouw hanteren met paragrafen en subparagrafen van bij elkaar horende activiteiten.
Hoe structureert u de regels over de activiteiten (thematisch, gebiedsgericht, mengvorm, ...)?
Een mengvorm, maar ze worden wel in afzonderlijke afdelingen geplaatst.
Op dit moment overwegen we nog om thematische en gebiedsgerichte activiteiten in verschillende hoofdstukken te plaatsen. Dit in verband met het doornummeren van artikelen binnen een hoofdstuk na publicatie van een wijziging via Officielebekendmakingen.nl en de renvooiweergave.
Heeft u een annotatiestrategie gekozen en zo ja welke?
We zijn ons ervan bewust dat we hiervoor een standaard moeten gaan bepalen, maar we hebben onze annotatiestrategie nog niet op papier uitgewerkt. Bij het annoteren biedt de standaard (STOP/TPOD) veel keuzemogelijkheden en vooraf bepalen welke mogelijkheden wel, deels, of niet gebruikt gaan worden is erg lastig en complex. Hierbij zijn we ook afhankelijk van bestuurlijke keuzes.
Daarnaast oefenen we op dit moment nog met hoe een wijziging van het omgevingsplan (door)werkt in het DSO, hoe de relatie is met de toepasbare regel en of de regel uitvoerbaar en handhaafbaar is. We zijn het kader nog aan het vormgeven, waarbij we een aantal richtlijnen willen gaan vastleggen. Hierbij valt denken aan:
- optimale vindbaarheid van de regels (vanuit het oogpunt van dienstverlening)
- regels voorzien van annotaties betreffende activiteit, thema, gebiedsaanwijzing en omgevingsnorm (omgevingswaarden later ook, nog niet beproefd)
- kwalificatie van activiteiten (vanuit het perspectief initiatiefnemer)
- heldere afbakening van locaties en werkingsgebieden
Op welke manier kan de bruidsschat geïntegreerd worden in het nieuwe deel van het omgevingsplan?
Wij hebben vooralsnog de keuze gemaakt om de bruidsschat per thema of ineens als geheel te integreren. Het is namelijk niet makkelijk om tijdens de opbouw van het nieuwe deel aanpassingen te doen in de bruidsschat per locatie of per regel. Tot die tijd willen wij werken met voorrangsbepalingen. In de roadmap die we aan het opstellen zijn, wordt nog bepaald hoe snel we de bruidsschat geïntegreerd willen hebben.
Hoe kunnen de regels geraadpleegd worden in het DSO?
Via de viewers Regels op de kaart en Document op de kaart. We annoteren de (verplichte) locatie, activiteit met regelkwalificatie en activiteitlocatie, gebiedsaanwijzingen, omgevingsnormen en thema. De zoekingangen in het DSO kunnen ook worden gebruikt. Toepasbare regels hebben we tot nu toe alleen gemaakt voor activiteiten uit verordeningen. We hebben nog niet geoefend met een activiteit die we in het omgevingsplan hebben geformuleerd.
Als een gemeente uw werkwijze wil gebruiken, hoe kan dat gedaan worden?
Men kan het plan bekijken op de preproductie omgeving (DSO) of de geïntegreerde staalkaart van de VNG bekijken.
Welke strategie en uitgangspunten worden gehanteerd om te komen tot het gebiedsdekkende omgevingsplan?
Die staan nog niet volledig vast. In het najaar stelt de raad een roadmap vast voor de transitiefase en hoe te komen tot een volwaardig omgevingsplan. Uitgangspunt is dat het een combinatie wordt van gebiedsgericht en themagericht. Er moet nog een keuze gemaakt worden voor de volgorde van gebieden en thema’s, over hoe de bruidsschat te integreren en over hoe de regels uit verordeningen te integreren. Er zal ook besloten worden of we de volledige transitiefase gebruiken of dat we eerder klaar willen zijn.
Welke voor- en nadelen hebt u ervaren bij het werken aan deze structuur?
Het is niet per se een nadeel, maar in tegenstelling tot de geïntegreerde staalkaart werken wij niet met het gebiedstype Transformatiegebied en proberen we de regels al zo veel mogelijk uitbreidbaar te maken voor de rest van de stad. Dat maakt het complex. Daarnaast willen wij wél werken met omgevingsnormen, om ook via de kaart duidelijk te krijgen welke waarde op welke plek van toepassing is.
Een voordeel is dat je meteen heel erg in de gedachte van de Omgevingswet werkt en vanuit activiteiten redeneert. Je wordt gedwongen om los te komen van bestemmingsplan-denken. Het omdenken van bestemmingsplan naar omgevingsplan is nu eenmaal complex. Door deze structuur en vaste indeling van artikelen per paragraaf denk je ook na over doelen en oogmerken van regels, en proberen we meer grip te krijgen op het nieuwe instrument en de nieuwe wet. Nadeel is dat we hiervoor nog weinig houvast hebben in onze Omgevingsvisie.
Welke tip zou u nog mee willen geven?
- Probeer zo veel mogelijk uniforme regels te maken die uitbreidbaar zijn. Doe dit ook in de noemers van locaties.
- Ga aan de slag met een concreet wijzigingsbesluit (casus).
- Kom los van het bestemmingsplan-denken en denk in (regels over) activiteiten.
- Bouw aan je regelbibliotheek om de inhoud de structuur te laten bepalen.