VNG Magazine nummer 11, 18 juni 2021
Tekst: Rutger van den Dikkenberg, Marten Muskee, Leo Mudde
Een greep uit de overige onderwerpen die werden besproken op de ALV van 16 juni 2021.
Verder uitstel Omgevingswet voorkomen
De VNG stelt alles in het werk om te zorgen dat de Omgevingswet op 1 juli 2022 ook echt ingaat. Er mag geen verder uitstel plaatsvinden.
Gemeenten steunden een motie daartoe van Moerdijk met 99 procent. Daarnaast draagt Moerdijk, ondersteund door vijf andere gemeenten, de VNG op zich hard te maken voor compensatie van de kosten die het uitstel met zich meebrengt.
Volgens wethouder Désirée Brummans (CDA) zorgt verder uitstel voor een verminderd vertrouwen in de overheid, verdere verhoging van de invoeringskosten en een onwerkbare uitvoeringspraktijk.
‘Doorpakken voor gelijke kansen’
Er moet een langjarige en integrale landelijke aanpak komen om kansengelijkheid, leefbaarheid en veiligheid te bevorderen.
De gemeenten hebben het VNG-bestuur opgeroepen hierover in gesprek te gaan met het ministerie van BZK.
Volgens Hengelo, een van de negentien indieners van de motie, is het nog altijd zo dat waar je wieg staat, veelal bepaalt welke kansen je in het leven krijgt. Vooral gezinnen die te maken hebben met een stapeling van problemen lopen achterstand op in ontwikkeling en gezondheid. Gemeenten willen daarom nu ingrijpen en doorpakken, zei burgemeester Sander Schelberg van Hengelo.
Extra geld jeugd structureel in begroting
Het extra jeugdzorggeld dat het rijk naar aanleiding van de arbitragezaak beschikbaar moet stellen, hoort structureel verwerkt te worden in de gemeentebegrotingen. Een motie daartoe kreeg 97,63 procent van de stemmen.
De arbitragecommissie oordeelde dat het rijk volgend jaar 1,3 miljard euro extra beschikbaar moet stellen voor de jeugdzorg, en ook daarna is er extra geld nodig.
Gemeenten kunnen dat geld goed gebruiken. De VNG moet daarom in overleg met het rijk en de provinciale toezichthouders, zodat gemeenten hun begroting kunnen baseren op de aanname dat het rijk daadwerkelijk over de brug komt.
Actie tegen 'no cure, no pay' WOZ
De VNG gaat bij het rijk bepleiten dat er wordt ingegrepen tegen bedrijven die op basis van ‘no cure, no pay’ bezwaar maken tegen WOZ-beschikkingen. Een motie van Oss en Boxmeer werd op de ledenvergadering met 98,46 procent van de stemmen aangenomen.
In februari bleek uit onderzoek dat het aantal bedrijven dat zich gespecialiseerd heeft in WOZ-bezwaren, fors is toegenomen. Die bedrijven strijken per dossier tot honderden euro’s op, waardoor de kosten voor gemeenten fors toenemen. Daar staat tegenover dat inwoners die in het gelijk gesteld worden, vaak maar een paar tientjes minder hoeven te betalen.
‘Pak dwang- en kinderarbeid aan’
De VNG moet bij de ministeries van Economische Zaken en Buitenlandse Zaken gaan aandringen op meer transparantie in internationale productketens, om kinderarbeid en dwangarbeid terug te dringen.
Tijdens de ledenvergadering stemden de gemeenten unaniem in met een motie van Leusden die het VNG-bestuur hiertoe opriep.
Volgens burgemeester Gerolf Bouwmeester van Leusden was de aanleiding voor de motie de schending van de mensenrechten door China. Polysilicium, een belangrijke grondstof voor zonnepanelen en computerchips, wordt voor een groot deel gewonnen in Xingjiang, de regio waar China een ‘mensenrechtenprobleem’ heeft met de Oeigoeren, een moslimminderheid.
‘Maar de strekking van de motie is breder dan zonnepanelen’, zei Bouwmeester in een toelichting. ‘We moeten alle vormen van dwang- en kinderarbeid aanpakken. Leusden is een van de 58 Fair Trade-gemeenten, maar ik weet zeker dat alle 345 gemeenten een eerlijke handel met respect voor mensenrechten willen.’
Volgens wethouder Irma van de Scheur (Groesbeekse Volkspartij) van Berg en Dal moet de motie ook worden gezien als ‘een oproep aan onszelf om iets te doen aan de positie van arbeidsmigranten in eigen land en van vrachtwagenchauffeurs uit Oost-Europa’.
VNG-bestuurslid Lot van Hooijdonk merkte nog op dat gemeenten nu al aansluiten bij lopende acties van de ministeries.
Lachgasverbod in de APV
De VNG moet een ander lachgasverbod opnemen in de model-APV. Een krappe meerderheid (53 procent) van de gemeenten steunden een motie daartoe.
De motie was ingediend door Rotterdam. Het gebruik van lachgas heeft een groot effect op de openbare orde en veiligheid, constateert de gemeente, en zet de handhaving verder onder druk. Ondanks eerdere toezeggingen van het kabinet is het landelijk lachgasverbod nog niet ingevoerd. Meer dan de helft van de gemeenten heeft daarom zelf al een verbod ingesteld.
Het VNG-bestuur had de motie ontraden. Bestuurslid Theo Weterings wees er in een toelichting op dat er sinds mei al een bepaling is opgenomen in de APV, en dat politie en justitie per 1 juli deze ook kunnen handhaven. Een andere APV-bepaling was volgens hem niet wenselijk. Weterings zei overigens nog liever te hebben te het rijk een landelijk verbod invoert.
Energie uit water behoeft financiering
De VNG staat achter de oproep om energie uit water te blijven stimuleren. De aangenomen motie hiertoe was ingediend door de gemeenten Schouwen-Duiveland, Goeree-Overflakkee, met ondersteuning van de gemeenten in de RES Zeeland.
Aanleiding voor de motie is het feit dat het rijk qua financiering een premature streep door energieopwekking uit water trekt. Dit terwijl het juist een van de oplossingsrichtingen is, voor het halen van de verduurzamingsdoelstellingen van gemeenten.
De VNG erkent dat energie uit water een relevante en schone vorm van energieopwekking is die leveringszekerheid van elektriciteit vergroot. Technologieën zoals getijde energie en blauwe energie zijn nog volop in ontwikkeling en hebben financiële ondersteuning nodig voordat ze marktrijp zijn.