Onlangs verscheen de landelijke agenda zorg en veiligheid ‘Perspectief 2025’ van de landelijke stuurgroep Zorg en Veiligheid. De boodschap is helder: een nauwere samenwerking in het zorg- en veiligheidsdomein geeft kwetsbare inwoners een betere kwaliteit van leven en zorgt voor minder overlast en veiligheidsproblemen.

• Landelijke agenda zorg en veiligheid – Perspectief 2025 (pdf, 859 kB)

Om wie gaat het?

Er is een aanzienlijke groep inwoners met een opeenstapeling van persoonlijke problemen op het vlak van zorg en veiligheid. Oorzaken en gevolgen lopen dwars door elkaar heen en zijn even divers als hardnekkig: psychische klachten, verslavingen, falende maatschappelijke integratie, hoog risico op escalatie, soms in combinatie met een verstandelijke beperking. De problematiek is complex en er zijn veel partijen bij betrokken. Hierdoor ontvangen mensen vaak onvoldoende passende zorg en/of ondersteuning. Met als gevolg gevaarlijk gedrag voor hunzelf en voor hun omgeving, zoals misbruik, mishandeling, bedreigingen of crimineel gedrag. Hoe kunnen we het tij keren?

Speerpunten: regionale regie en integrale samenwerking

Het goede nieuws is dat partners meer dan ooit de urgentie voelen om te werken aan een betere verbinding tussen zorg, veiligheid, sociaal domein en straf. Er zijn al succesvolle initiatieven en pilots waarop bestuurders en professionals kunnen voortborduren. De ambities in de landelijke agenda sluiten aan op bestaande programma’s en focussen op twee doelen: één is het versterken van de regionale regie. Punt 2 is professionals handvatten geven om domeinoverstijgend samen te werken en tijdig op- en af te schalen. Daarbij spant de stuurgroep zich in om landelijke wet- en regelgeving ondersteunend te laten zijn aan wat er gebeurt in de regio’s. Uiteindelijk moeten de ambities in de landelijke agenda ertoe leiden dat Iedere regio in 2025 een goed werkende aanpak heeft voor inwoners (en hun gezinnen) met complexe problemen op het snijvlak van zorg en veiligheid.

Regierol regio’s versterken

In de landelijke agenda zorg en veiligheid noemt de stuurgroep verschillende voorwaarden om de regierol van de regio’s te versterken. Partners en zorginkopers weten elkaar te vinden en laten niet los voordat er een oplossing is. Iedere regio regelt zelf de bestuurlijke afstemming tussen OM, gemeenten, politie, justitiële inrichtingen en de zorgaanbieders. De bestuurlijke tafel is nauw verbonden met beleid en uitvoering zodat vraagstukken sneller en beter opgepakt kunnen worden. Regionaal is er een goede verbinding tussen de ZSM tafel, het zorg- en veiligheidshuis en Veilig Thuis. Zorg- en Veiligheidshuizen beschikken over voldoende mandaat en budget om de regie te houden en hun taken goed uit te voeren.

Betere domeinoverstijgende samenwerking

Bij mensen met multiproblematiek is een domeinoverstijgende aanpak een must. Het is absoluut noodzakelijk dat partners hun inzet nog beter op elkaar laten aansluiten om tot duurzame oplossingen te komen. In de meeste regio’s is inmiddels de nodige ervaring opgedaan in het samen helpen van mensen met complexe casuïstiek. Ook zijn er in de afgelopen periode enorme stappen gezet in het privacyproof uitwisselen van gegevens.

Voor de komende jaren streeft de stuurgroep naar minder (casus)overleggen en meer verbinding tussen professionals en de sociale wijkteams. De stuurgroep wil naar één richtlijn voor gegevensverwerking, goede procesregie met heldere werkafspraken, een ‘warme’ overdracht van cliënten tussen de verschillende partners en inzicht voor alle betrokken in de besproken casusoverleggen. Ook huisvesting en dagbesteding/werk staan hoog op de agenda. Daarnaast wil de stuurgroep samen met het rijk en de regio’s knelpunten in de praktijk agenderen.

Artikel voor de Nieuwsbrief Zorg + Veiligheid, 3 juli 2021