Onlangs ging ik op bezoek bij een inwoonster op leeftijd die in haar eigen woning overvallen was. Op zo’n moment dringt pas echt door wat we eigenlijk bedoelen met de wat technocratische term high impact crimes. Een woninginbraak, een tasjesroof of een overval is voor de mensen die het overkomt een niet te onderschatten inbreuk op hun leven. Alle reden om goed en stevig werk te blijven maken van de aanpak van dit soort ingrijpende misdrijven.

Goed nieuws
Er is wat dat betreft best goed nieuws te melden. Al jarenlang dalen de criminaliteitscijfers op deze terreinen. De inzet van onder meer politie, gemeenten, ondernemers, woningcorporaties en inwoners is goed zichtbaar in de politiecijfers. De extra aandacht voor preventie en toezicht werpt vruchten af. 
Maar ik denk dat we de grens naderen van wat wij met preventie nog kunnen verbeteren. Ook meer politieinzet is bij de huidige capaciteitsproblemen niet een reële mogelijkheid om de cijfers nog verder te laten dalen. Daarom moeten we meer inzetten op innovatie. En daar zijn momenteel goede mogelijk­heden voor.

LocalDNA
Het baanbrekende project LocalDNA van het Nederlands Forensisch Instituut, de politie en het Openbaar Ministerie heeft laten zien dat door de inzet van mobiele DNA-analyse-apparatuur plegers van inbraken, straatroven en andere veelvoorkomende misdrijven in minder dan een halve dag zijn op te sporen. 
Uit onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam blijkt dat analyses in een mobiel DNA-lab, nabij de plaats van het delict, duidelijk meerwaarde hebben. Een snelle DNA-match is belangrijk. Direct na een misdrijf is meer bewijs voorhanden. Verdachten hebben zich vaak nog niet ontdaan van gestolen goed of ze dragen nog sporen van het misdrijf met zich mee. Ze zijn bovendien eerder geneigd om te bekennen als ze kort na de gebeurtenis worden geconfronteerd met de verdenking en met het bewijs. Deze nieuwe aanpak blijkt ook te helpen om inbraakreeksen te doorbreken. Wordt een inbreker na één inbraak al gepakt, dan kan zo’n serie in eenzelfde wijk doorbroken worden. 

Meer investeren
Ik pleit er dan ook voor meer te investeren in de ontwikkeling van de mobiele DNA-labs. Minister Dilan Yesilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid zou de ontwikkeling van snellere DNA-analyse met mobiele DNA-labs steviger kunnen ondersteunen. Met geld en mankracht. Er is in het regeerakkoord wel extra geld uitgetrokken voor forensische opsporing, maar dit is niet genoeg om deze DNA-aanpak snel verder te ontwikkelen. Dat is een gemiste kans. Met relatief weinig geld kun je met deze innovatie echt een verschil maken in de criminaliteitsbestrijding. Mogelijk niet alleen bij de eerdergenoemde vormen van veelvoorkomende criminaliteit, maar ook bij moordzaken. Dat zou uit vervolgonderzoek moeten blijken.

Niet onbenut
Terecht is er steeds meer aandacht voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit gekomen, maar we mogen de mogelijkheden om ook de high impact crimes verder terug te dringen niet onbenut laten. De impact van deze soorten criminaliteit op slachtoffers en de gemeenschap blijft immers groot. De inzet van mobiele DNA-labs kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren. Waarom zouden wij deze kans dan laten liggen?